ارسال دیدگاه
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
رهبر معظم انقلاب به رئیس جمهوری دستور داد
بررسی پیشنهاد وزیر بهداشت در ستاد ملی کرونا
رهبر معظم انقلاب اسلامی در پی نامه وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به معظمله درخصوص موج سهمگین و پنجم کرونا و پیشنهاد تعطیلی دو هفتهای برای کاهش چرخش ویروس و بار بیمارستانها از رئیس جمهوری خواستند این موضوع در ستاد ملی کرونا بررسی شود و هر اقدامی که لازم است، انجام گیرد.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی دفتر مقام معظم رهبری، در مرقومه رهبر انقلاب اسلامی خطاب به حسن روحانی رئیس جمهوری آمده است: «پیرو هشدار وزیر محترم بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و پیشنهاد تعطیلی به خاطر بیماری همهگیر، مقتضی است این موضوع در ستاد ملی کرونا مطرح و بررسی شود و هر اقدامی که لازم است انجام گیرد.» سعید نمکی در نامه روز یکشنبه خود به رهبر انقلاب پس از برشمردن علل و زمینههای گسترش بیماری و فشار سنگین بر کادر درمان، به صحنه آوردن کلیه امکانات کشور برای مقابله جدی با این پدیده را ضروری دانست و نوشت: «شاید دو هفته تعطیلی جدی و ایستادگی و بهکارگیری نیروهای نظامی و انتظامی و برخورد با شکستن پروتکلها بتواند تا حد قابل توجهی از چرخش ویروس و بار بیمارستانها و فشار نفسگیر بر همکاران ما بکاهد.»
رونوشت دستور رهبر انقلاب اسلامی برای رئیس جمهوری منتخب نیز ارسال شده است.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی دفتر مقام معظم رهبری، در مرقومه رهبر انقلاب اسلامی خطاب به حسن روحانی رئیس جمهوری آمده است: «پیرو هشدار وزیر محترم بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و پیشنهاد تعطیلی به خاطر بیماری همهگیر، مقتضی است این موضوع در ستاد ملی کرونا مطرح و بررسی شود و هر اقدامی که لازم است انجام گیرد.» سعید نمکی در نامه روز یکشنبه خود به رهبر انقلاب پس از برشمردن علل و زمینههای گسترش بیماری و فشار سنگین بر کادر درمان، به صحنه آوردن کلیه امکانات کشور برای مقابله جدی با این پدیده را ضروری دانست و نوشت: «شاید دو هفته تعطیلی جدی و ایستادگی و بهکارگیری نیروهای نظامی و انتظامی و برخورد با شکستن پروتکلها بتواند تا حد قابل توجهی از چرخش ویروس و بار بیمارستانها و فشار نفسگیر بر همکاران ما بکاهد.»
رونوشت دستور رهبر انقلاب اسلامی برای رئیس جمهوری منتخب نیز ارسال شده است.
گرایی و ساروی امروز برای برنز روی تشک می روند
روز «شاهین شکاری» در توکیو
گروه ورزشی/ یازدهمین روز از بازیهای المپیک 2020 توکیو در حالی دیروز پیگیری شد که 5 ورزشکار کشورمان در 3 رشته قایقرانی، کشتی فرنگی و تیراندازی به رقابت با حریفان پرداختند. در کشتی فرنگی محمدعلی گرایی در وزن 77 کیلوگرم در دور اول و مرحله یک هشتم نهایی با «یوس وانیس پنا فلورس» از کوبا مبارزه کرد و در یک کشتی درخشان 7-3 به برتری دست یافت و راهی دور بعد شد. گرایی در مرحله یکچهارم نهایی به مصاف «بوزو استارسوویچ» از کرواسی رفت و در حالی که ثانیههای پایانی 5-3 عقب بود با اجرای یک فن زیبا بهنام «سنجاب پرنده» نتیجه را به 5-5 تبدیل کرد و پیروز میدان لقب گرفت تا راهی نیمه نهایی شود. او در جمع خبرنگاران در حالی که از عملکرد خود راضی و خوشحال بود، در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه اسم فنی که زدی چه بود؟ با خنده گفت:«فن من درآوردی بود.» فرنگیکار شایسته کشورمان در نیمه نهایی برابر«تاماس لورینز» مجارستانی دارنده مدال طلای جهان و نقره المپیک قرار گرفت و 6 - 5 شکست خورد تا راهی دیدار ردهبندی شود. گرایی پس از باخت چند ثانیهای روی تشک نشست و زمانی که وارد میکسدزون شد در حالی که حوله روی سر خود انداخته بود و گریان بود، به سمت سالن گرم کردن رفت. او امروز (سهشنبه) برای کسب مدال برنز به دیدار یابیکو از ژاپن خواهد رفت. محمدهادی ساروی دیگر فرنگی کار کشورمان در دور نخست وزن 97 کیلوگرم به مصاف «آدِم بوجملین» از الجزایر رفت و با برتری 9-0 راهی یکچهارم نهایی شد. ساروی در دیدار بعدی با «کیریل میلِنوف میلوف» از بلغارستان مبارزه کرد و با عملکردی تماشایی 6-0 پیروز شد و گام به نیمه نهایی گذاشت. ساروی در نیمه نهایی برابر«آرتور الکسانیان» از ارمنستان، قهرمان المپیک 2016 ریو، نفر سوم المپیک 2012 لندن و دارنده 3 طلا و 2 نقره مسابقات قهرمانی جهان قرار گرفت و 4-1 باخت تا او هم مثل گرایی رنگ فینال را نبیند و راهی دیدار ردهبندی شود. ساروی ظهر امروز در رده بندی با برنده آروی ساوولاینن از فنلاند و اوزور ژوژوپبکوف از قرقیزستان کشتی می گیرد. دیداری که صبح امروز برگزار شد. همچنین امین میرزازاده در وزن 130 کیلوگرم که روز یکشنبه در جدول شانس مجدد حضور یافت، به مصاف «آلین الکسوس سیوراریو» از رومانی رفت و 5-1 پیروز شد. دیروز میرزازاده 23 ساله برای کسب مدال برنز مقابل رضا کایالپ کشتی گیر 31 ساله ترکیه و دارنده مدال نقره و برنز المپیک و چندین مدال طلای قهرمانی جهان قرار گرفت و با چند بارانداز پیاپی 7 - 2 شکست خورد و از کسب مدال بازماند. با پایان مسابقات دیروز میرزازاده در جایگاه پنجم قرار گرفت. در فینال این وزن نیز میخاین لوپز از کوبا 5-0 یاکوبی کاجایا از گرجستان را شکست داد و برای چهارمین مرتبه به مدال طلای المپیک رسید تا عنوان پرافتخارترین کشتی گیر تاریخ را در سن 38 سالگی به نام خود ثبت کند.
صداقت جواز حضور در فینال را کسب نکرد
در تیراندازی مهیار صداقت در مرحله مقدماتی تفنگ سه وضعیت حضور داشت. در این رقابت که 39 تیرانداز شرکت کرده بودند، صداقت با امتیاز 1168 امتیاز (388 امتیاز در نشسته، 392 امتیاز در درازکش و 388 امتیاز در ایستاده) در رده بیستم ایستاد و با توجه به اینکه فقط 8 تیراندازی جواز صعود به فینال را کسب میکنند، بدین ترتیب نماینده کشورمان از صعود به فینال بازماند.
حذف آقامیرزایی در قایقرانی
علی آقامیرزایی در کایاک یک نفره 1000 متر با حریفانش رقابت کرد. وی که در دسته دوم مرحله مقدماتی قرار داشت و با حریفانی از فرانسه، آرژانتین، مجارستان، ایتالیا و کمیته المپیک روسیه همگروه بود، زمان 3:48.609 دقیقه را به ثبت رساند و در رده پنجم ایستاد و راهی یک چهارم نهایی شد. 2 نفر برتر این گروه (آرژانتین و مجارستان) راهی نیمه نهایی شدند و سایر نفرات هم گام به یک چهارم نهایی گذاشتند. آقامیرزایی در مرحله یک چهارم و در گروه اول در کنار نفراتی از چین، برزیل، کمیته المپیک روسیه، ساموآ و جزایر کوک قرار گرفت و با زمان 3:52.834 دقیقه در رده چهارم ایستاد تا ضمن از دست دادن شانس صعود به نیمه نهایی، از گردونه مسابقات حذف شود. علی آقا میرزایی، ملیپوش قایقرانی ایران پس از آنکه موفق نشد راهی نیمه نهایی المپیک توکیو شود، گفت: «تمام تلاشم را کردم، چیزی کم نگذاشتم و پیش خودم راضی هستم. هرچه در چنته داشتم را انجام دادم. امیدوارم در بازیهای آسیایی سال آینده بتوانم مدال نقره یا طلا بگیرم. یک رقیب سرسخت چینی دارم که امسال زمستان تمام تلاشم را میکنم سطح خودم را ارتقا دهم و این رقیب را بگیرم.»
صداقت جواز حضور در فینال را کسب نکرد
در تیراندازی مهیار صداقت در مرحله مقدماتی تفنگ سه وضعیت حضور داشت. در این رقابت که 39 تیرانداز شرکت کرده بودند، صداقت با امتیاز 1168 امتیاز (388 امتیاز در نشسته، 392 امتیاز در درازکش و 388 امتیاز در ایستاده) در رده بیستم ایستاد و با توجه به اینکه فقط 8 تیراندازی جواز صعود به فینال را کسب میکنند، بدین ترتیب نماینده کشورمان از صعود به فینال بازماند.
حذف آقامیرزایی در قایقرانی
علی آقامیرزایی در کایاک یک نفره 1000 متر با حریفانش رقابت کرد. وی که در دسته دوم مرحله مقدماتی قرار داشت و با حریفانی از فرانسه، آرژانتین، مجارستان، ایتالیا و کمیته المپیک روسیه همگروه بود، زمان 3:48.609 دقیقه را به ثبت رساند و در رده پنجم ایستاد و راهی یک چهارم نهایی شد. 2 نفر برتر این گروه (آرژانتین و مجارستان) راهی نیمه نهایی شدند و سایر نفرات هم گام به یک چهارم نهایی گذاشتند. آقامیرزایی در مرحله یک چهارم و در گروه اول در کنار نفراتی از چین، برزیل، کمیته المپیک روسیه، ساموآ و جزایر کوک قرار گرفت و با زمان 3:52.834 دقیقه در رده چهارم ایستاد تا ضمن از دست دادن شانس صعود به نیمه نهایی، از گردونه مسابقات حذف شود. علی آقا میرزایی، ملیپوش قایقرانی ایران پس از آنکه موفق نشد راهی نیمه نهایی المپیک توکیو شود، گفت: «تمام تلاشم را کردم، چیزی کم نگذاشتم و پیش خودم راضی هستم. هرچه در چنته داشتم را انجام دادم. امیدوارم در بازیهای آسیایی سال آینده بتوانم مدال نقره یا طلا بگیرم. یک رقیب سرسخت چینی دارم که امسال زمستان تمام تلاشم را میکنم سطح خودم را ارتقا دهم و این رقیب را بگیرم.»
فصل نو پاستور
امروز با تنفیذ حکم ریاست جمهوری سید ابراهیم رئیسی از سوی رهبر معظم انقلاب دور تازهای از مدیریتاجرایی کشور آغاز میشود
گروه سیاسی/ دیروز اعتبار نامه رئیس جمهور منتخب از سوی اعضای شورای نگهبان امضا و به دفتر رهبر معظم انقلاب ارسال شد. امروز، دوازدهم مرداد 1400، با تنفیذ رهبر معظم انقلاب مسئولیت ریاست جمهوری رسماً بر عهده سید ابراهیم رئیسی قرار میگیرد و او بهعنوان هشتمین رئیس جمهوری بر سیزدهمین دولت ریاست خواهد کرد. رویدادی که با پذیرش و تمکین همه جناحهای سیاسی کشور به نتیجه آرای انتخابات 28 خرداد در نهایت آرامش برگزار میشود. آرامش حاکم بر این رویداد در شرایطی که کشور ایران یکی از سختترین دورانهای خود را از حیث وجود بحرانهای جاری در اقتصاد، سیاست خارجی و مسائل محیط زیستی طی میکند در مقایسهای تاریخی - جغرافیایی اهمیتی دوچندان دارد.
کافی است تغییر دولت در عین ثبات سیاسی در جمهوری اسلامی ایران را بهعنوان یک متن در زمینه منطقه پیرامونی و برخی کشورهای همسایه به مقایسه بگذاریم؛ آنجا که تغییر دولتها در منطقه اغلب با بالاگرفتن تنشهای خیابانی همراه بوده و گاه مقدمات بروز جنگهای داخلی را فراهم کرده یا قرار گرفتن سکان اداره کشور در دست حکمرانان تازه سبب تسویهحساب با اطرافیان دولت پیشین و نیروهای سیاسی هوادار آن شده است. در قیاس با چنین شرایط سیاسی پرتلاطمی تغییر در عین آرامش دولت در ایران طی چندین دهه یک رویداد تفاخرآمیز است.
اگر چه ایران نیز در گذشته سیاسی خود شاهد قرنها عزل خونین صدراعظم ها، ترور نخستوزیران و جابهجایی تنش آلود دولتها بوده است اما نگاهی به تاریخ 43 ساله جمهوری اسلامی نشان میدهد که جز دو مقطع استثنایی در سالهای 1360 و 1388 که یکی در فضای جدالهای سیاسی ناشی از یک انقلاب نوخاسته و اقدامات هواداران پس از عزل ابوالحسن بنی صدر نخستین رئیس جمهوری بود و دیگری در اعتراض طیفی از رأیدهندگان به نتیجه انتخابات و پیروزی محموداحمدینژاد رئیس جمهوری مستقر در دهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری رخ داد؛ هیچ یک از دیگر ادوار انتقال قدرت اجرایی و نیز تقنینی در ایران با تنش، درگیری یا مقاومت همراه نبوده است.
قدرت اجرایی کشور امروز در حالی به سید ابراهیم رئیسی منتقل میشود که او پس از پیروزی در انتخابات 28 خرداد میزبان یکایک وزرا و مسئولان دولت دوازدهم بود. مقاماتی که با حضور در دفتر رئیسجمهوری منتخب، او را در جریان گزارشهایی از اقدامات انجام شده، برنامههای در دست اجرا و وضعیت کشور در حوزههای مختلف قرار دادند و این در حالی بود که رئیسی خود پس از پیروزی در انتخابات با برگزاری جلسات مشورتی با کارشناسان در موضوعات بحرانی همچون همهگیری کرونا و واکسیناسیون، بحران خوزستان و... کار چاره اندیشی پیرامون مسائل جاری کشور را آغاز کرد و این ایستادن بر مرتبه بالقوه رئیس اجرایی کشور از سوی دولتی که آخرین هفتههای عمر خود را سپری میکرد و قدرت را به جریان رقیب خود واگذار کرده بود.
چهار دهه تغییر رویکرد در دولتها
نهاد دولت در جمهوری اسلامی با وجود ایدئولوژی ثابتی که بر نظام سیاسی حاکم بوده راهبردهای متفاوتی به خود دیده است. همچنان که میان شخصیتهایی که در 43 سال گذشته بر کرسی ریاست جمهوری ایران تکیه زدهاند تفاوت دیدگاه و زاویه معناداری وجود داشته؛ دیدگاههایی که فرصت و امکان حضور در رأس قوه اجرایی و ایستادن در دومین مرتبه عالی سیاسی کشور پس از رهبری نظام را بر مبنای حاکمیت نوعی دموکراسی دینی و به صرف تکیه به آرای مردم یافتند.
نخستین انتخابات ریاست جمهوری یک سال پس از پیروزی انقلاب و با استعفای دولت موقت به نخستوزیری مهندس مهدی بازرگان در 5 بهمن 1358 برگزار شد. انتخاباتی که در آن تعدد نامزدهای حاضر به حدی بود که از برخی کاندیداها با عنوان سایرین که در مجموع بیش از 2 هزار رأی را به خود اختصاص ندادند نام برده میشود. آن انتخابات اگر چه در تب شعارهای انقلابی برگزار شد اما در نهایت به پیروزی ابوالحسن بنی صدری انجامید که به اقتصاد آزاد و سیاست خارجی مبتنی بر مذاکره اعتقاد داشت و از همین قیاس به مرور بر صف منتقدان و مخالفانش که او را به انگ لیبرال بودن مینواختند افزود و سر آخر اشتباهات سیاسی او را به تنها رئیسجمهوری معزول جمهوری اسلامی تبدیل کرد. بلافاصله در مرداد 1360 دومین انتخابات ریاست جمهوری برگزار شد و محمد علی رجایی چهرهای مردمی و انقلابی به پیروزی رسید. او ۱۱ مرداد ۱۳۶۰ تا روز شهادتش در ۸ شهریور همان سال، یعنی بهمدت ۲۸ روز، رئیسجمهوری منتخب مردم بود. به همین دلیل 10 مهر 1360 سومین انتخابات ریاست جمهوری در کشوری که از یک سو با جنگ تحمیلی مواجه بود و از سوی دیگر ترور و خشونت در عرصه داخلی دامنگیرش شده بود، برگزار شد. ریاست جمهوری در دو دوره متوالی به حضرت آیتالله خامنهای از چهرههای مبارز در نهضت انقلاب اسلامی سپرده شد و او بر اساس قانون اساسی پیشین مسئولیت تشکیل کابینه را در هر دو دولت به میرحسین موسوی سپرد. دولتهایی که به اقتضای الزامات ناشی از جنگ و تحریم اقتصادی دولتی- یارانهای را نمایندگی میکردند، در سیاستهای فرهنگی پیرو نگرشهای محافظه کارانه انقلابی بودند و در سیاست داخلی نیز با چندان رقابت معناداری مواجهه نداشتند.
تنها در دو سال پایانی آن دولت بود که زمزمههای انشعاب در جریانهای سیاسی غالبی همچون جامعه روحانیت مبارز شنیده شد، مجمع روحانیون مبارز بهعنوان محور تشکلگیری طیفهای چپ سیاسی شکل گرفت و ارائه شعارهای متفاوت در رقابتهای انتخاباتی مجلس و ریاست جمهوری اندک معنایی یافت.
با این حال هنوز این تفاوت نگرش چنان ضعیف بود که تقریباً اکثریت تشکلها در انتخابات ریاست جمهوری سال 68 از اکبر هاشمی رفسنجانی از دیگر چهرههای انقلابی در مقابل تنها رقیبش یعنی عباس شیبانی حمایت کردند و هاشمی بر اساس اصلاحیه قانون اساسی رئیس جمهوری بود که خود سکان دولت را با ایده کاهش تمرکز اقتصادی دولت و تأکید بر ضرورت توسعه در دست گرفت. دولتی که اگر چه موفقیتهای قابل توجهی در توسعه صنعت، کشاورزی و به ثمر رساندن پروژههای عمرانی داشت اما جامعه تازه از جنگ فارغ شده ایران از سیاستهای تعدیل اقتصادیاش دل خوشی نداشت و رفته رفته دیدگاههای انتقادی پیرامون مسائل سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در برابر آن بروز و ظهور یافت. این بود که در پایان عمر هشت ساله دولت هاشمی مردم با رأی معناداری کسی را انتخاب کردند که نماد تغییر و نه گفتن به ادامه یافتن حضور جریان راستگرا و محافظه کار حاکم بر دولت تلقی میشد.
انتخابات 2 خرداد 1376 نقطه عطفی بود که در آن مردمسالاری دینی از جهت رأی مردم به جریان سیاسی که دست پایین را در قدرت داشت و پذیرش بیقید و شرط این رأی از سوی اکثریت حاکم تبلور یافت و به مثابه اوج نمود مردمسالاری دینی که یکی از آرمانهای انقلاب سال 57 بود تلقی شد و مبنای شکلگیری جریان سیاسی اصلاحطلب با شعارهایی همچون حمایت از جامعه مدنی، تنش زدایی در سیاست خارجی، آزادی بیان و تسامح در برابر دگراندیشان سیاسی، اجتماعی و فرهنگی شد. جریانی که از عدالت اجتماعی و اقتصادی دفاع میکرد اما علی رغم ریشههای چپگرایانهاش حرکت به سمت اقتصاد آزاد را نسخه شفای اقتصاد ایران میدانست اما با شکست نسبی در به ثمر رساندن شعارهای سیاسی خود در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری سال 84 در حالی که با رأی نیاوردن نامزدهای مورد حمایتش به حمایت از هاشمی رفسنجانی برخاسته بود، انتخابات را به محمود احمدینژاد نامزد مورد حمایت جریان رقیب و مخالفش باخت. چهرهای که با شعار ایجاد عدالت اقتصادی در سیاست خارجی، سیاستهای فرهنگی و... داعیه دار ضرورت بازگشت به گفتمان غالب در سالهای آغازین پیروزی انقلاب بود و اگر چه آغاز دومین دوره ریاست جمهوری اش و تشکیل دولت دهم با حوادث اعتراضی همراه شد اما تنها در پایان دولت هشت سالهاش بود که منتقدان جدی جریان سیاسی حامی او توان آن را یافتند که با ایجاد یک ائتلاف فراگیر میان خود و حمایت از کاندیدایی واحد بهنام حسن روحانی بار دیگر به سطوح بالایی هرم قدرت بازگردند.
مواهب و مصائب یک دولت اعتدالگرا
حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری سال 1392 در حالی به پیروزی رسید که با وجود عضویتش در جامعه روحانیت مبارز از تشکلهای اصولگرا فردی با اندیشههای اعتدالی و نزدیک به خواست اصلاحطلبان در آن مقطع شناخته میشد. اراده او برای پیگیری و به ثمر رساندن پروژه تنشزدایی که به ناچار با حل پرونده هستهای ایران برای پایان دادن به تحریمها گره خورده بود، امری بود که اصولگرایان معتدل و کلیت اصلاحطلبان را در حمایت از او متحد کرد.
هدف نجات اقتصاد ایران از شرایطی بود که تحریمهای یک جانبه و چندجانبه امریکا دلیلی برای بروز دیگر مشکلاتش باقی نمیگذاشت و سطوحی از فساد و رانت به واسطه ضرورت دور زدن تحریمها در آن ناگزیر مینمود. با این حال همین راهبرد در داخل کشور به اختلافات و تقابلهای جدی میان جریانهای سیاسی معنا داد. مذاکرات منتهی به برجام سه سال طول کشید اما اقتصاد ایران در سایه امیدواری به نتایج آن حتی زودتر از نهایی شدن برجام واکنش مثبت نشان داد. دولت روحانی توانست در سالهای نخست خود موفقیتهای قابل ملاحظهای در کاهش تورم و افزایش رشد اقتصادی ایجاد کند. با این وجود دستاندازهایی در درون مانع از آن شد که از فرصت یک ساله تا پیش از به ریاست جمهوری رسیدن ترامپ و خروج امریکا از برجام برای شتاب گرفتن اقتصاد در حد رهایی یا دستکم در حد کاستن از آثار تحریم دوباره استفاده شود. بعد از آن دولت با شرایط تحریم فزاینده که دور زدنش به حکم سیاستهای دولت امریکا و مخالفت نهادهای ذی اثر با پیوستن ایران به افایتی اف سختتر از گذشته بود مواجه شد. در شرایطی که گروههای مختلف سیاسی حامی یک به یک ترجیح میدادند برای تبری جستن از مصائب پیش آمده در صف منتقدان دولت بایستند یا حمایت غرایی نکنند و مدیران بعضاً در برابر شرایط حادث شده به انفعال و بیانگیزگی گرایش پیدا کردند. وضعیتی که به نوبه خود بر مشکلات میافزود.
دولت سیزدهم؛ امید به بهبود شرایط
نظام مبتنی بر مردم سالاری این امکان را پیش روی جامعه قرار میدهد که نارضایتی و اعتراض خود را به مسائل سیاسی، اقتصادی و اجتماعی از مسیر مکانیزم تعریف شده برای انتخابات بروز و ظهور دهند. از این حیث اگر نارضایتی سیاسی مردم و واکنش آنها به رد صلاحیت نامزدهای ریاست جمهوری تا حدود قابل توجهی خود را در کاهش مشارکت سیاسی در انتخابات 28 خرداد 1400 نشان داد نتیجه نارضایتیهای اقتصادی نیز رأی اکثریت رأیدهندگان به نامزدی بود که در زمره رقبا و منتقدان دولت مستقر به شمار میرفت و در فهرست شعارهای خود بر مبارزه با فساد، حمایت از اقشار مستضعف، بهبود شرایط اقتصادی از طریق تقویت تولید داخلی و در عین حال تلاش برای رفع تحریمها از طریق ادامه دادن مسیر مذاکره تأکید میکرد. این شعارها امید تازهای است که جامعه به تحققشان دلبسته.
سید ابراهیم رئیسی امروز در حالی ریاست جمهوری را برعهده میگیرد که در یک ماه و نیم گذشته و پس از پیروزیاش در انتخابات با دعوت از چهرههای منتسب به جریان رقیب به طرح ایدهها و پیشنهاداتشان و برگزاری نشستهای ویژه کارشناسی نشان داده است تمایل درونی به بهرهگیری از رویکردهای عقلانی در حل مسائلی دارد که بعضاً در این روزها خود را در قالب بحران نشان دادهاند.
با این حال مشخص است که از امروز باید جریان اصولگرا را به عنوان جریانی که اکثریت مجلس و اختیار دولت را در دست دارد، سکاندار امور اجرایی کشور شناخت و امیدوار بود که آنچه به عنوان گردش نخبگان در همه کشورهای دموکراتیک مورد استقبال قرار میگیرد، در کشور ما نیز فرای رقابت جناحهای سیاسی سبب ساز تصحیح روندهای مشکل آفرین و تقویت رویکردهای مثبت در جهت حل مسائل متعدد پیش رو قرار گیرد.
کافی است تغییر دولت در عین ثبات سیاسی در جمهوری اسلامی ایران را بهعنوان یک متن در زمینه منطقه پیرامونی و برخی کشورهای همسایه به مقایسه بگذاریم؛ آنجا که تغییر دولتها در منطقه اغلب با بالاگرفتن تنشهای خیابانی همراه بوده و گاه مقدمات بروز جنگهای داخلی را فراهم کرده یا قرار گرفتن سکان اداره کشور در دست حکمرانان تازه سبب تسویهحساب با اطرافیان دولت پیشین و نیروهای سیاسی هوادار آن شده است. در قیاس با چنین شرایط سیاسی پرتلاطمی تغییر در عین آرامش دولت در ایران طی چندین دهه یک رویداد تفاخرآمیز است.
اگر چه ایران نیز در گذشته سیاسی خود شاهد قرنها عزل خونین صدراعظم ها، ترور نخستوزیران و جابهجایی تنش آلود دولتها بوده است اما نگاهی به تاریخ 43 ساله جمهوری اسلامی نشان میدهد که جز دو مقطع استثنایی در سالهای 1360 و 1388 که یکی در فضای جدالهای سیاسی ناشی از یک انقلاب نوخاسته و اقدامات هواداران پس از عزل ابوالحسن بنی صدر نخستین رئیس جمهوری بود و دیگری در اعتراض طیفی از رأیدهندگان به نتیجه انتخابات و پیروزی محموداحمدینژاد رئیس جمهوری مستقر در دهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری رخ داد؛ هیچ یک از دیگر ادوار انتقال قدرت اجرایی و نیز تقنینی در ایران با تنش، درگیری یا مقاومت همراه نبوده است.
قدرت اجرایی کشور امروز در حالی به سید ابراهیم رئیسی منتقل میشود که او پس از پیروزی در انتخابات 28 خرداد میزبان یکایک وزرا و مسئولان دولت دوازدهم بود. مقاماتی که با حضور در دفتر رئیسجمهوری منتخب، او را در جریان گزارشهایی از اقدامات انجام شده، برنامههای در دست اجرا و وضعیت کشور در حوزههای مختلف قرار دادند و این در حالی بود که رئیسی خود پس از پیروزی در انتخابات با برگزاری جلسات مشورتی با کارشناسان در موضوعات بحرانی همچون همهگیری کرونا و واکسیناسیون، بحران خوزستان و... کار چاره اندیشی پیرامون مسائل جاری کشور را آغاز کرد و این ایستادن بر مرتبه بالقوه رئیس اجرایی کشور از سوی دولتی که آخرین هفتههای عمر خود را سپری میکرد و قدرت را به جریان رقیب خود واگذار کرده بود.
چهار دهه تغییر رویکرد در دولتها
نهاد دولت در جمهوری اسلامی با وجود ایدئولوژی ثابتی که بر نظام سیاسی حاکم بوده راهبردهای متفاوتی به خود دیده است. همچنان که میان شخصیتهایی که در 43 سال گذشته بر کرسی ریاست جمهوری ایران تکیه زدهاند تفاوت دیدگاه و زاویه معناداری وجود داشته؛ دیدگاههایی که فرصت و امکان حضور در رأس قوه اجرایی و ایستادن در دومین مرتبه عالی سیاسی کشور پس از رهبری نظام را بر مبنای حاکمیت نوعی دموکراسی دینی و به صرف تکیه به آرای مردم یافتند.
نخستین انتخابات ریاست جمهوری یک سال پس از پیروزی انقلاب و با استعفای دولت موقت به نخستوزیری مهندس مهدی بازرگان در 5 بهمن 1358 برگزار شد. انتخاباتی که در آن تعدد نامزدهای حاضر به حدی بود که از برخی کاندیداها با عنوان سایرین که در مجموع بیش از 2 هزار رأی را به خود اختصاص ندادند نام برده میشود. آن انتخابات اگر چه در تب شعارهای انقلابی برگزار شد اما در نهایت به پیروزی ابوالحسن بنی صدری انجامید که به اقتصاد آزاد و سیاست خارجی مبتنی بر مذاکره اعتقاد داشت و از همین قیاس به مرور بر صف منتقدان و مخالفانش که او را به انگ لیبرال بودن مینواختند افزود و سر آخر اشتباهات سیاسی او را به تنها رئیسجمهوری معزول جمهوری اسلامی تبدیل کرد. بلافاصله در مرداد 1360 دومین انتخابات ریاست جمهوری برگزار شد و محمد علی رجایی چهرهای مردمی و انقلابی به پیروزی رسید. او ۱۱ مرداد ۱۳۶۰ تا روز شهادتش در ۸ شهریور همان سال، یعنی بهمدت ۲۸ روز، رئیسجمهوری منتخب مردم بود. به همین دلیل 10 مهر 1360 سومین انتخابات ریاست جمهوری در کشوری که از یک سو با جنگ تحمیلی مواجه بود و از سوی دیگر ترور و خشونت در عرصه داخلی دامنگیرش شده بود، برگزار شد. ریاست جمهوری در دو دوره متوالی به حضرت آیتالله خامنهای از چهرههای مبارز در نهضت انقلاب اسلامی سپرده شد و او بر اساس قانون اساسی پیشین مسئولیت تشکیل کابینه را در هر دو دولت به میرحسین موسوی سپرد. دولتهایی که به اقتضای الزامات ناشی از جنگ و تحریم اقتصادی دولتی- یارانهای را نمایندگی میکردند، در سیاستهای فرهنگی پیرو نگرشهای محافظه کارانه انقلابی بودند و در سیاست داخلی نیز با چندان رقابت معناداری مواجهه نداشتند.
تنها در دو سال پایانی آن دولت بود که زمزمههای انشعاب در جریانهای سیاسی غالبی همچون جامعه روحانیت مبارز شنیده شد، مجمع روحانیون مبارز بهعنوان محور تشکلگیری طیفهای چپ سیاسی شکل گرفت و ارائه شعارهای متفاوت در رقابتهای انتخاباتی مجلس و ریاست جمهوری اندک معنایی یافت.
با این حال هنوز این تفاوت نگرش چنان ضعیف بود که تقریباً اکثریت تشکلها در انتخابات ریاست جمهوری سال 68 از اکبر هاشمی رفسنجانی از دیگر چهرههای انقلابی در مقابل تنها رقیبش یعنی عباس شیبانی حمایت کردند و هاشمی بر اساس اصلاحیه قانون اساسی رئیس جمهوری بود که خود سکان دولت را با ایده کاهش تمرکز اقتصادی دولت و تأکید بر ضرورت توسعه در دست گرفت. دولتی که اگر چه موفقیتهای قابل توجهی در توسعه صنعت، کشاورزی و به ثمر رساندن پروژههای عمرانی داشت اما جامعه تازه از جنگ فارغ شده ایران از سیاستهای تعدیل اقتصادیاش دل خوشی نداشت و رفته رفته دیدگاههای انتقادی پیرامون مسائل سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در برابر آن بروز و ظهور یافت. این بود که در پایان عمر هشت ساله دولت هاشمی مردم با رأی معناداری کسی را انتخاب کردند که نماد تغییر و نه گفتن به ادامه یافتن حضور جریان راستگرا و محافظه کار حاکم بر دولت تلقی میشد.
انتخابات 2 خرداد 1376 نقطه عطفی بود که در آن مردمسالاری دینی از جهت رأی مردم به جریان سیاسی که دست پایین را در قدرت داشت و پذیرش بیقید و شرط این رأی از سوی اکثریت حاکم تبلور یافت و به مثابه اوج نمود مردمسالاری دینی که یکی از آرمانهای انقلاب سال 57 بود تلقی شد و مبنای شکلگیری جریان سیاسی اصلاحطلب با شعارهایی همچون حمایت از جامعه مدنی، تنش زدایی در سیاست خارجی، آزادی بیان و تسامح در برابر دگراندیشان سیاسی، اجتماعی و فرهنگی شد. جریانی که از عدالت اجتماعی و اقتصادی دفاع میکرد اما علی رغم ریشههای چپگرایانهاش حرکت به سمت اقتصاد آزاد را نسخه شفای اقتصاد ایران میدانست اما با شکست نسبی در به ثمر رساندن شعارهای سیاسی خود در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری سال 84 در حالی که با رأی نیاوردن نامزدهای مورد حمایتش به حمایت از هاشمی رفسنجانی برخاسته بود، انتخابات را به محمود احمدینژاد نامزد مورد حمایت جریان رقیب و مخالفش باخت. چهرهای که با شعار ایجاد عدالت اقتصادی در سیاست خارجی، سیاستهای فرهنگی و... داعیه دار ضرورت بازگشت به گفتمان غالب در سالهای آغازین پیروزی انقلاب بود و اگر چه آغاز دومین دوره ریاست جمهوری اش و تشکیل دولت دهم با حوادث اعتراضی همراه شد اما تنها در پایان دولت هشت سالهاش بود که منتقدان جدی جریان سیاسی حامی او توان آن را یافتند که با ایجاد یک ائتلاف فراگیر میان خود و حمایت از کاندیدایی واحد بهنام حسن روحانی بار دیگر به سطوح بالایی هرم قدرت بازگردند.
مواهب و مصائب یک دولت اعتدالگرا
حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری سال 1392 در حالی به پیروزی رسید که با وجود عضویتش در جامعه روحانیت مبارز از تشکلهای اصولگرا فردی با اندیشههای اعتدالی و نزدیک به خواست اصلاحطلبان در آن مقطع شناخته میشد. اراده او برای پیگیری و به ثمر رساندن پروژه تنشزدایی که به ناچار با حل پرونده هستهای ایران برای پایان دادن به تحریمها گره خورده بود، امری بود که اصولگرایان معتدل و کلیت اصلاحطلبان را در حمایت از او متحد کرد.
هدف نجات اقتصاد ایران از شرایطی بود که تحریمهای یک جانبه و چندجانبه امریکا دلیلی برای بروز دیگر مشکلاتش باقی نمیگذاشت و سطوحی از فساد و رانت به واسطه ضرورت دور زدن تحریمها در آن ناگزیر مینمود. با این حال همین راهبرد در داخل کشور به اختلافات و تقابلهای جدی میان جریانهای سیاسی معنا داد. مذاکرات منتهی به برجام سه سال طول کشید اما اقتصاد ایران در سایه امیدواری به نتایج آن حتی زودتر از نهایی شدن برجام واکنش مثبت نشان داد. دولت روحانی توانست در سالهای نخست خود موفقیتهای قابل ملاحظهای در کاهش تورم و افزایش رشد اقتصادی ایجاد کند. با این وجود دستاندازهایی در درون مانع از آن شد که از فرصت یک ساله تا پیش از به ریاست جمهوری رسیدن ترامپ و خروج امریکا از برجام برای شتاب گرفتن اقتصاد در حد رهایی یا دستکم در حد کاستن از آثار تحریم دوباره استفاده شود. بعد از آن دولت با شرایط تحریم فزاینده که دور زدنش به حکم سیاستهای دولت امریکا و مخالفت نهادهای ذی اثر با پیوستن ایران به افایتی اف سختتر از گذشته بود مواجه شد. در شرایطی که گروههای مختلف سیاسی حامی یک به یک ترجیح میدادند برای تبری جستن از مصائب پیش آمده در صف منتقدان دولت بایستند یا حمایت غرایی نکنند و مدیران بعضاً در برابر شرایط حادث شده به انفعال و بیانگیزگی گرایش پیدا کردند. وضعیتی که به نوبه خود بر مشکلات میافزود.
دولت سیزدهم؛ امید به بهبود شرایط
نظام مبتنی بر مردم سالاری این امکان را پیش روی جامعه قرار میدهد که نارضایتی و اعتراض خود را به مسائل سیاسی، اقتصادی و اجتماعی از مسیر مکانیزم تعریف شده برای انتخابات بروز و ظهور دهند. از این حیث اگر نارضایتی سیاسی مردم و واکنش آنها به رد صلاحیت نامزدهای ریاست جمهوری تا حدود قابل توجهی خود را در کاهش مشارکت سیاسی در انتخابات 28 خرداد 1400 نشان داد نتیجه نارضایتیهای اقتصادی نیز رأی اکثریت رأیدهندگان به نامزدی بود که در زمره رقبا و منتقدان دولت مستقر به شمار میرفت و در فهرست شعارهای خود بر مبارزه با فساد، حمایت از اقشار مستضعف، بهبود شرایط اقتصادی از طریق تقویت تولید داخلی و در عین حال تلاش برای رفع تحریمها از طریق ادامه دادن مسیر مذاکره تأکید میکرد. این شعارها امید تازهای است که جامعه به تحققشان دلبسته.
سید ابراهیم رئیسی امروز در حالی ریاست جمهوری را برعهده میگیرد که در یک ماه و نیم گذشته و پس از پیروزیاش در انتخابات با دعوت از چهرههای منتسب به جریان رقیب به طرح ایدهها و پیشنهاداتشان و برگزاری نشستهای ویژه کارشناسی نشان داده است تمایل درونی به بهرهگیری از رویکردهای عقلانی در حل مسائلی دارد که بعضاً در این روزها خود را در قالب بحران نشان دادهاند.
با این حال مشخص است که از امروز باید جریان اصولگرا را به عنوان جریانی که اکثریت مجلس و اختیار دولت را در دست دارد، سکاندار امور اجرایی کشور شناخت و امیدوار بود که آنچه به عنوان گردش نخبگان در همه کشورهای دموکراتیک مورد استقبال قرار میگیرد، در کشور ما نیز فرای رقابت جناحهای سیاسی سبب ساز تصحیح روندهای مشکل آفرین و تقویت رویکردهای مثبت در جهت حل مسائل متعدد پیش رو قرار گیرد.
جهانگیری در نشست مدیران ارشد دولت تدبیر و امید:
همه باید آماده فداکاری و پاسداری از ایران، نظام جمهوری اسلامی و حقوق اساسی ملت باشیم
گروه سیاسی/ «دولتی که در گیر و دار بلاهای طبیعی و بلیههای سیاسی تلاش کرد هم کشور را مدیریت کند و هم سایه تحریم و جنگ را از کشور دور.» این عبارت را میتوان اصلیترین گزاره آخرین گزارش روحانی به مردم، در مقام رئیس جمهوری دانست، گزارهای که از سوی اسحاق جهانگیری، معاون اول او، علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی و محمود واعظی رئیس دفتر روحانی هم تکرار شد.
حجتالاسلام حسن روحانی روز گذشته در آخرین روز دولت دوازدهم در نشستی با مدیران ارشد دولت تدبیر و امید، هم از تلاشهای 8 ساله آنان قدردانی کرد و هم گزارشی خلاصه وار از آنچه در 8 سال گذشته اتفاق افتاد، به مردم ارائه داد. اما خلاصه گزارش او و دیگر دولتمردان، این گزاره بود که باوجود همه مشکلات، اگر همدلی داخلی بود، دستاوردهای بیشتری حاصل میشد. از این رو بود که آنان این همدلی را برای فعالیت دولت سیزدهم ضروری دانستند.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی ریاست جمهوری، روحانی سخنان خود را با این تأکیدآغاز کرد که امروز نیز همانند سال ۹۲ اعتدال و تعامل سازنده در داخل و خارج را راه حل رفع مشکلات و نجات ایران میدانم.
او تأکید کرد که با افراطیگری و چنگ انداختن روی صورت هم و هتاکی نمیتوانیم پیشرفت کنیم و باید به این نتیجه برسیم که دوران افراطیگری به پایان رسیده است.
روحانی با اشاره به نخستین حضور خود در سازمان ملل، تصویب قطعنامه پیشنهادی ایران در سازمان ملل را نشانهای از نگاه امیدوارانه جهانیان به رویکرد دولت جدید ایران در منطقه دانست و اظهار کرد: دغدغههای دولت تدبیر و امید از نخستین روزهای فعالیت خود محیط زیست و رفع موانع از پیش روی فعالیتهای اقتصادی بود. در همان ۱۰۰ روز نخست، اولین نتیجه تعامل سازنده با جهان را در حصول توافق با قدرتهای بزرگ شاهد بودیم.
رئیس جمهوری با بیان اینکه مذاکره کردن سخت است اما راهی جز مذاکره و تعامل نداریم، افزود: کسانی را که میپرسند خاصیت برجام چه بود را به نتایج برجام واگذار میکنیم، میلیاردها دلار سرمایه پس از برجام وارد کشور شد و حرکتی عظیم و بزرگ شکل گرفت که نتیجه آن به پایان رسیدن فازهای پارس جنوبی، گسترش معادن، احداث خطوط ریلی و بزرگراهی در سراسر کشور، رونق بنادر، ساخت سدها و ساخت و توسعه نیروگاهها و هزاران اقدام دیگر در مسیر توسعه ایران بود.
روحانی ادامه داد: همان گونه که مقام معظم رهبری تأکید کردند، نمیتوان و نباید در مذاکره مبنا را بر اعتماد قرار داد اما باید برای حصول تفاهم و توافق مذاکره کرد.
او با اشاره به تلاش بدخواهان برای به شکست کشاندن برجام یا خروج امریکا از برجام گفت: حرفهایی درباره آن ایام دارم که شاید سالها نتوان به زبان آورد و نتوان گفت که در فاصله حصول توافق برجام در تیرماه تا آغاز اجرای آن در دی ماه چه اتفاقاتی افتاد و چه اقداماتی کردند تا برجام اجرایی نشود.
روحانی با بیان اینکه شاید هر دولت دیگری در برابر این فشارها کمر خم میکرد اما دولت تدبیر و امید تحت جنگ تمام عیار اقتصادی به فعالیت خود ادامه داد، گفت: همه میدانند که شرایط جنگ و صلح یکسان نیست و کار در شرایط جنگی بسیار سخت است. انتظار این بود که در شرایط جنگ حتی مخالفین دولت اعلام کنند دست به دست شما میدهیم یا حداقل دولت را تخریب نمیکنیم و یا در نهایت دست از تخریبهای بزرگ برمیداریم.
او اضافه کرد: مقام معظم رهبری به بنده گفتند که شما فرمانده جنگ اقتصادی هستید اما فرماندهی بدون سرباز و تجهیزات بودم! بنده تجربه فرماندهی در جنگ را داشتم و میدانستم که فرماندهی در جنگ یعنی چه، حداقل شرایط مدیریت جنگ این است که همه دست به دست هم دهیم.
روحانی با بیان اینکه همه تلاش دشمن این بود که جمهوری اسلامی ایران را به زانو درآورد اما موفق نشد، ادامه داد: نشانه آن همین جملات علیبرکتالله بود که هر پنجشنبه با افتتاح طرحهای عظیم ملی بیان میشد. یکشنبه گذشته هم آخرین جمله علیبرکتالله را در افتتاح طرحهای عمرانی ملی بیان کردم که این جمله برگرفته از توصیه جبرئیل به پیامبر اسلام(ص) در سفر معراج بود.
روحانی با ابراز خشنودی از اینکه در زمینه واکسیناسیون کرونا توانستیم به وعدهای که به مردم داده شده بود عمل کنیم، گفت: از همه کسانی که در این مسیر تلاش کردند تشکر میکنم و خوشحالم که امروز به مرز ۱۳ میلیون دوز واکسن رسیدهایم و تا فردای این دولت به مرز ۱۴ میلیون دوز تزریق واکسن خواهیم رسید و این به معنای آن است که تا حد توانِ خود تلاش و فعالیت کردهایم.
او، وقوع سیل، زلزله، کرونا و خروج امریکا از برجام را از جمله اتفاقات غیرمنتظره دوران فعالیت دولت برشمرد و افزود: قول داده بودم که در روزهای پایانی دولت دوازدهم در مهار کرونا گامهای اساسی برداریم و با رفع تحریمها به جنگ اقتصادی خاتمه دهیم و دولت را با این شرایط تحویل دهیم اما هیچگاه فکر نمیکردم با وجود اینکه کاملاً در چهارچوبهای تعیین شده از سوی مقام معظم رهبری عمل کردیم باز هم نتوانیم تحریمها را رفع کنیم.
رئیس جمهوری با تأکید بر اینکه مردم بدانند دولت به هیچ وجه در انجام وظایف خود کوتاهی نکرد، ادامه داد: هیچگاه هیچ وزیر، معاون، معاون وزیر و یا مدیرکلی را بر اساس توصیه و سفارش کسی منصوب یا بر اساس توصیه کسی برکنار نکردم و تمام انتصابات در دولتهای یازدهم و دوازدهم صرفاً بر اساس لیاقت افراد انجام شد و به دفترم سفارش کرده بودم که تمام بررسیهای خود را صرفاً بر اساس لیاقت و توانمندی افراد انجام دهند.
روحانی با اشاره به اینکه در تصمیمگیریها تابع نظر جمع و خرد جمعی بودم، از همه مسئولان دولت، اعم از وزرا تا استانداران و بخشداران قدردانی کرد. در این مراسم لوح سپاسی با امضای اعضای دولت به پاس خدمات هشت ساله روحانی تقدیم او شد.
جهانگیری: کسی نپرسید چطور نفت را فروختید
اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهوری نیز در سخنانی، با بیان اینکه متأسفانه خیلی از دوستان با نادانی کامل به دولت فشار آوردند، گفت: اما در طول این مدت هیچ کس از ما نپرسید که دولت چگونه نفت فروخت؟ در شرایطی که ترامپ و تیم او مصرانه ایستاده بودند تا نگذارند که یک بشکه نفت ایران فروخته شود، آنان به ۱۲ نفتکش ما در آبهای آزاد آسیب زدند، اسرائیلیها مأمورانشان را به کشتیهای ما برای ایجاد انفجار میفرستادند، ما در این وضعیت با امریکا روبهرو شده بودیم.
او با اشاره به اینکه در این سالها هیچ کارخانهای به خاطر نبود مواد اولیه تعطیل نشد، این سؤال را مطرح کرد که چرا کسی نمیپرسد چگونه پتروشیمی کشور به فروش رفت، مگر کشتیها، بانکها و بنادر تحت تحریم قرار نداشت؟ همه اینها به این خاطر انجام شد که اعضای دولت و رئیس جمهوری تحت رهبری مقام معظم رهبری متعهد و همپیمان شده بودند که سیاست امریکا را به شکست بکشانند. این اتفاق افتاد نه اینکه ما بگوییم آنها شکست خوردند، بلکه خودشان به شکست فشار حداکثری اعتراف کردند.
صالحی: از منجنیق فلک سنگ فتنه میبارید
علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی هم در سخنان خود با اشاره به اینکه هیچ یک از دولتهای جمهوری اسلامی ایران با این حجم از بلایا روبهرو نبوده است، اظهار کرد: در دوران ریاست جمهوری آقای روحانی از منجنیق فلک سنگ فتنه میبارید. دولت تدبیر و امید سینه خویش را سپر بلای ملت و کشور کرد. هیچ یک از دولتهای جمهوری اسلامی ایران با این حجم از بلایا روبهرو نبوده است. سیل و زلزله از یک سو و اعمال تحریمها و فشارها و شیوع ویروس کرونا معجون سخت و زهرآگینی پدید آورد.
او با بیان اینکه بروز و ظهور برخی بداخلاقیهای سیاسی در داخل بر سختی این امور افزود، تصریح کرد: به یمن الطاف الهی شرایط لازم برای دستیابی دو پیروزی چشمگیر فراهم آمد؛ اول پیشبرد مذاکرات و دوم اینکه بعد از بدعهدی ایالت متحده، این دولت در میدان جنگ طاقت فرسا از پا در نیامد.
صالحی با اشاره به اینکه امروز صنعت هستهای کشور با اقتدار و صلابتی روزافزون در مسیر رشد و تعالی گام برمیدارد، افزود: بر این باورم که چنانچه همه ما قاعده بازی سیاسی را رعایت میکردیم و مصالح ملی را بر منافع گروهی و جناحی رجحان میدادیم، دستاوردهای بیشتری نصیب ایران بزرگ میشد.
واعظی: دولت مانع تحقق اهداف دشمن شد
محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس جمهوری نیز در جمع مدیران نهاد ریاست جمهوری، با بیان اینکه دولت دوازدهم بهرغم وجود همه سختیها و مشکلات، همه تلاش خود را انجام داد که تولید و روند توسعه کشور متوقف نشود و مردم مشکلات کمتری را در زندگی و معیشت خود متحمل شوند، اظهار کرد: هدف اصلی دشمن از اعمال تحریم و فشار اقتصادی به ملت ایران، فروپاشی نظام بود اما مردم با مقاومت و ایستادگی خود و مدیران کشور با تلاش و فداکاری در کنار رهنمودهای مقام معظم رهبری مانع از تحقق هدف دشمن شدند.
واعظی با بیان اینکه در چهار سال گذشته، فشار تحریمهای حداکثری، شیوع کرونا، حوادث طبیعی و خشکسالی در سال جاری مشکلات زیادی برای مردم ایجاد کرد، گفت: تخریبها و مانع تراشیها در مسیر انجام وظایف دولتها در اصل به مردم ضرر خواهد رساند، باوجود این همه ما و همه کسانی که در مجموعه نهاد ریاست جمهوری فعالیت میکنند، باید تجربیات خود را در اختیار دولت سیزدهم قرار دهیم و وظیفه داریم رئیس جمهوری و دولت منتخب را در اجرای برنامههایش برای اداره کشور کمک کنیم.
حجتالاسلام حسن روحانی روز گذشته در آخرین روز دولت دوازدهم در نشستی با مدیران ارشد دولت تدبیر و امید، هم از تلاشهای 8 ساله آنان قدردانی کرد و هم گزارشی خلاصه وار از آنچه در 8 سال گذشته اتفاق افتاد، به مردم ارائه داد. اما خلاصه گزارش او و دیگر دولتمردان، این گزاره بود که باوجود همه مشکلات، اگر همدلی داخلی بود، دستاوردهای بیشتری حاصل میشد. از این رو بود که آنان این همدلی را برای فعالیت دولت سیزدهم ضروری دانستند.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی ریاست جمهوری، روحانی سخنان خود را با این تأکیدآغاز کرد که امروز نیز همانند سال ۹۲ اعتدال و تعامل سازنده در داخل و خارج را راه حل رفع مشکلات و نجات ایران میدانم.
او تأکید کرد که با افراطیگری و چنگ انداختن روی صورت هم و هتاکی نمیتوانیم پیشرفت کنیم و باید به این نتیجه برسیم که دوران افراطیگری به پایان رسیده است.
روحانی با اشاره به نخستین حضور خود در سازمان ملل، تصویب قطعنامه پیشنهادی ایران در سازمان ملل را نشانهای از نگاه امیدوارانه جهانیان به رویکرد دولت جدید ایران در منطقه دانست و اظهار کرد: دغدغههای دولت تدبیر و امید از نخستین روزهای فعالیت خود محیط زیست و رفع موانع از پیش روی فعالیتهای اقتصادی بود. در همان ۱۰۰ روز نخست، اولین نتیجه تعامل سازنده با جهان را در حصول توافق با قدرتهای بزرگ شاهد بودیم.
رئیس جمهوری با بیان اینکه مذاکره کردن سخت است اما راهی جز مذاکره و تعامل نداریم، افزود: کسانی را که میپرسند خاصیت برجام چه بود را به نتایج برجام واگذار میکنیم، میلیاردها دلار سرمایه پس از برجام وارد کشور شد و حرکتی عظیم و بزرگ شکل گرفت که نتیجه آن به پایان رسیدن فازهای پارس جنوبی، گسترش معادن، احداث خطوط ریلی و بزرگراهی در سراسر کشور، رونق بنادر، ساخت سدها و ساخت و توسعه نیروگاهها و هزاران اقدام دیگر در مسیر توسعه ایران بود.
روحانی ادامه داد: همان گونه که مقام معظم رهبری تأکید کردند، نمیتوان و نباید در مذاکره مبنا را بر اعتماد قرار داد اما باید برای حصول تفاهم و توافق مذاکره کرد.
او با اشاره به تلاش بدخواهان برای به شکست کشاندن برجام یا خروج امریکا از برجام گفت: حرفهایی درباره آن ایام دارم که شاید سالها نتوان به زبان آورد و نتوان گفت که در فاصله حصول توافق برجام در تیرماه تا آغاز اجرای آن در دی ماه چه اتفاقاتی افتاد و چه اقداماتی کردند تا برجام اجرایی نشود.
روحانی با بیان اینکه شاید هر دولت دیگری در برابر این فشارها کمر خم میکرد اما دولت تدبیر و امید تحت جنگ تمام عیار اقتصادی به فعالیت خود ادامه داد، گفت: همه میدانند که شرایط جنگ و صلح یکسان نیست و کار در شرایط جنگی بسیار سخت است. انتظار این بود که در شرایط جنگ حتی مخالفین دولت اعلام کنند دست به دست شما میدهیم یا حداقل دولت را تخریب نمیکنیم و یا در نهایت دست از تخریبهای بزرگ برمیداریم.
او اضافه کرد: مقام معظم رهبری به بنده گفتند که شما فرمانده جنگ اقتصادی هستید اما فرماندهی بدون سرباز و تجهیزات بودم! بنده تجربه فرماندهی در جنگ را داشتم و میدانستم که فرماندهی در جنگ یعنی چه، حداقل شرایط مدیریت جنگ این است که همه دست به دست هم دهیم.
روحانی با بیان اینکه همه تلاش دشمن این بود که جمهوری اسلامی ایران را به زانو درآورد اما موفق نشد، ادامه داد: نشانه آن همین جملات علیبرکتالله بود که هر پنجشنبه با افتتاح طرحهای عظیم ملی بیان میشد. یکشنبه گذشته هم آخرین جمله علیبرکتالله را در افتتاح طرحهای عمرانی ملی بیان کردم که این جمله برگرفته از توصیه جبرئیل به پیامبر اسلام(ص) در سفر معراج بود.
روحانی با ابراز خشنودی از اینکه در زمینه واکسیناسیون کرونا توانستیم به وعدهای که به مردم داده شده بود عمل کنیم، گفت: از همه کسانی که در این مسیر تلاش کردند تشکر میکنم و خوشحالم که امروز به مرز ۱۳ میلیون دوز واکسن رسیدهایم و تا فردای این دولت به مرز ۱۴ میلیون دوز تزریق واکسن خواهیم رسید و این به معنای آن است که تا حد توانِ خود تلاش و فعالیت کردهایم.
او، وقوع سیل، زلزله، کرونا و خروج امریکا از برجام را از جمله اتفاقات غیرمنتظره دوران فعالیت دولت برشمرد و افزود: قول داده بودم که در روزهای پایانی دولت دوازدهم در مهار کرونا گامهای اساسی برداریم و با رفع تحریمها به جنگ اقتصادی خاتمه دهیم و دولت را با این شرایط تحویل دهیم اما هیچگاه فکر نمیکردم با وجود اینکه کاملاً در چهارچوبهای تعیین شده از سوی مقام معظم رهبری عمل کردیم باز هم نتوانیم تحریمها را رفع کنیم.
رئیس جمهوری با تأکید بر اینکه مردم بدانند دولت به هیچ وجه در انجام وظایف خود کوتاهی نکرد، ادامه داد: هیچگاه هیچ وزیر، معاون، معاون وزیر و یا مدیرکلی را بر اساس توصیه و سفارش کسی منصوب یا بر اساس توصیه کسی برکنار نکردم و تمام انتصابات در دولتهای یازدهم و دوازدهم صرفاً بر اساس لیاقت افراد انجام شد و به دفترم سفارش کرده بودم که تمام بررسیهای خود را صرفاً بر اساس لیاقت و توانمندی افراد انجام دهند.
روحانی با اشاره به اینکه در تصمیمگیریها تابع نظر جمع و خرد جمعی بودم، از همه مسئولان دولت، اعم از وزرا تا استانداران و بخشداران قدردانی کرد. در این مراسم لوح سپاسی با امضای اعضای دولت به پاس خدمات هشت ساله روحانی تقدیم او شد.
جهانگیری: کسی نپرسید چطور نفت را فروختید
اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهوری نیز در سخنانی، با بیان اینکه متأسفانه خیلی از دوستان با نادانی کامل به دولت فشار آوردند، گفت: اما در طول این مدت هیچ کس از ما نپرسید که دولت چگونه نفت فروخت؟ در شرایطی که ترامپ و تیم او مصرانه ایستاده بودند تا نگذارند که یک بشکه نفت ایران فروخته شود، آنان به ۱۲ نفتکش ما در آبهای آزاد آسیب زدند، اسرائیلیها مأمورانشان را به کشتیهای ما برای ایجاد انفجار میفرستادند، ما در این وضعیت با امریکا روبهرو شده بودیم.
او با اشاره به اینکه در این سالها هیچ کارخانهای به خاطر نبود مواد اولیه تعطیل نشد، این سؤال را مطرح کرد که چرا کسی نمیپرسد چگونه پتروشیمی کشور به فروش رفت، مگر کشتیها، بانکها و بنادر تحت تحریم قرار نداشت؟ همه اینها به این خاطر انجام شد که اعضای دولت و رئیس جمهوری تحت رهبری مقام معظم رهبری متعهد و همپیمان شده بودند که سیاست امریکا را به شکست بکشانند. این اتفاق افتاد نه اینکه ما بگوییم آنها شکست خوردند، بلکه خودشان به شکست فشار حداکثری اعتراف کردند.
صالحی: از منجنیق فلک سنگ فتنه میبارید
علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی هم در سخنان خود با اشاره به اینکه هیچ یک از دولتهای جمهوری اسلامی ایران با این حجم از بلایا روبهرو نبوده است، اظهار کرد: در دوران ریاست جمهوری آقای روحانی از منجنیق فلک سنگ فتنه میبارید. دولت تدبیر و امید سینه خویش را سپر بلای ملت و کشور کرد. هیچ یک از دولتهای جمهوری اسلامی ایران با این حجم از بلایا روبهرو نبوده است. سیل و زلزله از یک سو و اعمال تحریمها و فشارها و شیوع ویروس کرونا معجون سخت و زهرآگینی پدید آورد.
او با بیان اینکه بروز و ظهور برخی بداخلاقیهای سیاسی در داخل بر سختی این امور افزود، تصریح کرد: به یمن الطاف الهی شرایط لازم برای دستیابی دو پیروزی چشمگیر فراهم آمد؛ اول پیشبرد مذاکرات و دوم اینکه بعد از بدعهدی ایالت متحده، این دولت در میدان جنگ طاقت فرسا از پا در نیامد.
صالحی با اشاره به اینکه امروز صنعت هستهای کشور با اقتدار و صلابتی روزافزون در مسیر رشد و تعالی گام برمیدارد، افزود: بر این باورم که چنانچه همه ما قاعده بازی سیاسی را رعایت میکردیم و مصالح ملی را بر منافع گروهی و جناحی رجحان میدادیم، دستاوردهای بیشتری نصیب ایران بزرگ میشد.
واعظی: دولت مانع تحقق اهداف دشمن شد
محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس جمهوری نیز در جمع مدیران نهاد ریاست جمهوری، با بیان اینکه دولت دوازدهم بهرغم وجود همه سختیها و مشکلات، همه تلاش خود را انجام داد که تولید و روند توسعه کشور متوقف نشود و مردم مشکلات کمتری را در زندگی و معیشت خود متحمل شوند، اظهار کرد: هدف اصلی دشمن از اعمال تحریم و فشار اقتصادی به ملت ایران، فروپاشی نظام بود اما مردم با مقاومت و ایستادگی خود و مدیران کشور با تلاش و فداکاری در کنار رهنمودهای مقام معظم رهبری مانع از تحقق هدف دشمن شدند.
واعظی با بیان اینکه در چهار سال گذشته، فشار تحریمهای حداکثری، شیوع کرونا، حوادث طبیعی و خشکسالی در سال جاری مشکلات زیادی برای مردم ایجاد کرد، گفت: تخریبها و مانع تراشیها در مسیر انجام وظایف دولتها در اصل به مردم ضرر خواهد رساند، باوجود این همه ما و همه کسانی که در مجموعه نهاد ریاست جمهوری فعالیت میکنند، باید تجربیات خود را در اختیار دولت سیزدهم قرار دهیم و وظیفه داریم رئیس جمهوری و دولت منتخب را در اجرای برنامههایش برای اداره کشور کمک کنیم.
گزارش «ایران» از رکورد شکنیهای کرونا در پیک پنجم بعد از 98 روز
بازی دلتا با اعداد مرگ
- گزارش «ایران» از برگزاری مجالس جشن و تجمعات در تالارها و اماکن عمومی؛ اوجگیری دلتا کرونا در شهرها به خاطر تعطیلی نظارتها
- آغاز واکسیناسیون گروههای جدید
فریبا خاناحمدی
خبرنگار
پیشروی فاجعهبار دلتا با سرعت هرچه تمام در ایران ادامه دارد. دیروز با جان باختن 411 بیمار کرونایی رکورد مرگ و میر پس از 98 روز شکسته شد و همزمان تعداد واکسنهای تزریق شده به ۱۳ میلیون و ۸۱ هزار و ۱۷۴ نفر رسید. اولین رکورد فوتیها در سال 1400 مربوط به 6 اردیبهشت است که 496 نفر جان باختند. خیز عدد مرگ و میر به رقم 400 مورد قربانی اولین بار در پیک سوم کرونا آغاز شد که در آن از 11 آبان 99 تا 7 آذر 99هر روز بالغ بر 400 نفر قربانی ویروس کرونا میشدند و حتی در پاییز سیاه کرونایی عدد مرگ تا نزدیک 500 فوتی هم رسید. دیروز در کنار آمار افزایش تزریق دوز روزانه واکسن کرونا که به رقم بیسابقه 413 هزار و 592 دوز تزریق در 24 ساعت منتهی به روز گذشته رسید اما در کنارش آمارهای فوتی، بیماران جدید شناسایی شده و موارد بستری نیزرکورد زد. اولی پس از نزدیک به 3 ماه رکورد تازهای را در تعداد جان باختگان ثبت کرد و رکورد دومی و سومی که هر دو بیسابقه است مربوط به شناسایی 37 هزار و 189 بیمار جدید مبتلا و 4 هزار و 317 بیمار بستری است. گرچه که تعداد تستهای تشخیصی کرونا با انجام 6 هزار و 818 تست پیسیآر بشدت روند نزولی پیدا کرده اما طبق اعلام مسئولان وزارت بهداشت بیشتر از 50 درصد تستهای تشخیصی مثبت گزارش میشود. در میان هر سه رکورد ثبت شده کرونایی در 11 مرداد نکته مهمی که از تحلیل تازهترین آمار وزارت بهداشت نتیجهگیری میشود؛ افزایش بیماران بدحال در روزهای اخیر است؛ موضوعی که وضعیت هولناکی را از آغاز سونامی مرگ بر اثر ویروس دلتا در کشور پیشبینی میکند.
حفر گورستانهای دسته جمعی در برخی از شهرها
از سوی دیگر سایتهای خبری از حجم انبوه قربانیان ناشی از کرونا خبر میدهند و گفته میشود ظرفیت آرامستانها جوابگوی این میزان فوتیها در برخی استانها نیست. دیروز نیز تصاویری از استان کرمان در شبکههای اجتماعی منتشر شد که نشان میداد کار به حفر گور دسته جمعی رسیده است. فعالان محلی در استانهای فوق قرمز کرونایی میگویند مردم بهدلیل گرما ماسکها را هم کنار گذاشتهاند و در شهرستانها میبینیم یک طرف خیابان عروس میبرند و طرف دیگرش هم برای مراسم عزاداری ماه محرم تکیه میزنند. آنها میگویند مردم کرونا را فراموش کردهاند هر چند که واکسیناسیون هم به گروههای سنی بالای 50 سال و مشاغل پر خطر رسیده اما همین هم موجب شده برخیها به گمان اینکه تک دوز واکسن کرونا را تزریق کردهاند بیخیال دستورالعملهای بهداشتی شوند. متخصصان عفونی تأکید دارند، حتی در کشورهایی که هر دو دوز واکسن کرونا را تزریق کردهاند بهدلیل شیوع دلتا با موج جدیدی از مراجعه بیماران کرونایی مواجه هستند. از طرفی با هر علائم سرماخوردگی، شبه حساسیت و... بیماری را انکار نکنید و قرنطینه و رعایتها را نشکنید. تأکید آنها بر این نکته است که به بهانه ماسک زدن در هر تجمعی و دورهمی و مراسمی شرکت نکنید و تصور نکنید چون کرونای خفیف یا شدید مبتلا شدید پس دیگر کرونا نمیگیرید.
کرونا در حالی سیستم سلامت کشور را در آستانه فروپاشی و بحران جدی قرار داده است که آمارهای غیر رسمی مبتلایان و فوتیها بیش از آن چیزی است که در آمارهای روزانه وزارت بهداشت اعلام میشود چرا که طبق دستورالعمل سازمان بهداشت جهانی تنها بیماران دارای تست پی سی آر مثبت جزو آمار رسمی ابتلا و فوتیهای کرونا محسوب میشوند. در همین زمینه، ایرج حریرچی معاون کل وزارت بهداشت در گفتوگوی ویژه خبری اعلام کرده است؛ آمار واقعی کرونا قطعاً بیشتر از آمار رسمی است. به گفته او برخی افراد یا تست کرونا نمیدهند یا تستشان بهطور طبیعی بین 30 تا 50 درصد منفی کاذب میشود. از طرفی برخی افراد دیر مراجعه میکنند و زمان طلایی مثبت بودن تستشان گذشته است. آمار ابتلا و فوتی مبنی بر تست پیسیآر است. در مورد بستریها نیز ممکن است آمار واقعی حتی دو برابر رقم اعلامی باشد که تست پیسیآر ندادهاند.
افزایش 38 درصدی فوتیهای کرونا
در هفته گذشته نیز طبق اعلام سخنگوی وزارت بهداشت افزایش ۳۲ درصدی در تعداد بیماران کرونا مثبت بستری و افزایش ۳۸ درصدی در تعداد بیماران فوت شده نسبت بههفته قبلتر اتفاق افتاده است. بهگفته سیما سادات لاری در هفته ابتدایی مرداد ماه تعداد ۱۸۰ هزار و ۲۵۷ بیمار سرپایی کرونا مثبت در کشور شناسایی شدند که نسبت به هفته قبلتر از آن، افزایش حدود ۲۷ درصدی را نشان میدهد.
همچنین در هفتهای که گذشت، میانگین بروز موارد مثبت بستری در کشور حدود ۲۷ نفر به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت و میانگین بروز موارد مرگ و میر ناشی از بیماری حدود ۲۴ نفر به ازای هر یک میلیون نفر جمعیت گزارش شده است. در این میان استانهای مازندران، ایلام، گلستان و سمنان در هفته گذشته به ترتیب دارای بیشترین میزان بروز موارد مثبت بستری در کشور بودهاند. همچنین بنا به اعلام او بیشترین میزان بروز موارد مرگ و میر ناشی از بیماری کووید۱۹ در کشور به ترتیب در استانهای البرز، هرمزگان، یزد و بوشهر گزارش شده است.
کمبود سرم تزریقی با افزایش بیماران بستری
این روزها همزمان با طوفان سهمگین پیک پنجم کرونا و افزایش موارد ابتلا، گزارشها از کمبود اقلام دارویی بخصوص سرم تزریقی در بازار حکایت دارد.پرس و جوی ما از چند داروخانه در سطح شهر تهران حکایت از این دارد که با افزایش حجم بیماران کرونا و بهدنبال شیوع کرونای دلتا در کشور، سرم تزریقی در داروخانههای شهری توزیع نمیشود. مسئولان فنی داروخانهها میگویند، تعداد بیماران در پیک اخیر به قدری زیاد شده که دستور دادهاند سرم تزریقی را در داروخانههای بیمارستانی برای بیماران بستری و بستری موقت توزیع و عرضه کنند. آنها میگویند وضعیت بحرانی است و مصرف بیماران بیشتر از میزان تولید است و افزایش خط تولید از سوی کارخانهها حداقل به بازه زمانی دو هفتهای نیاز دارد. کمبود سرمهای تزریقی در داروخانههای پایتخت بهدلیل افزایش مراجعات بیماران را مسئول سازمان غذا و دارو نیز تأیید میکند؛ بهطوری که سید حیدر محمدی، مدیرکل امور دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو در نامهای خطاب به مدیران شرکتهای توزیع کننده دارو تأکید کرده است بهدنبال افزایش سرمهای تزریقی بهدلیل مصرف همزمان آن با داروی رمدسیور و به منظور مدیریت توزیع این فرآورده در سطح کشور تا اطلاع ثانوی توزیع کلیه سرمهای تزریقی صرفاً برای داروخانههای بیمارستانی مجاز میباشد. گرچه رؤسای انجمنهای داروسازی معتقدند بهدلیل افزایش مصرف سرمهای تزریقی در پیک پنجم کرونا، وزارت بهداشت باید به فکر واردات سرم تزریقی باشد. روز گذشته، محمدرضا دری، دبیر انجمن داروسازان تهران نیز ضمن اعلام کمبود سرم تزریقی گفت که در حال حاضر و در پیک جدید بیماری کرونا که روزانه حدود 40 هزار نفر به بیماری کرونا مبتلا میشوند، کمبود مقطعی برخی داروها بهدلیل افزایش نیاز بیماران رخ میدهد. علی فاطمی نایب رئیس انجمن داروسازان ایران هم میگوید: از دو هفته پیش بتدریج با افزایش تعداد بیماران کرونا و با شیوع موج سهمگین بیماری در کشور با کمبود سرم تزریقی در داروخانهها مواجه شدیم و بیماران سرگردان هستند.
البته کمبود سرم تزریقی بهدلیل هجمه سنگین بیماری کرونا ایجاد شده چرا که بنا به گفته اعضای هیأت مدیرههای انجمن داروسازان میزان تولید سرم تزریقی به اندازه نیاز بود و در حال حاضر بهدلیل افزایش نیاز بیماران به داروها در پی ابتلا به کرونا، کمبود رخ داده است. درواقع عرضه دارو مختل نشده اما بهدلیل افزایش تقاضا، میزان عرضه داروها با تقاضای بیماران همخوانی ندارد. این در حالی است که افزایش ظرفیت تولید بهدلیل تحریمها، واردات برخی مواد اولیه موجود در داروها، دچار مشکل شده است.
بهدنبال انتشار برخی اخبار در برخی خبرگزاریها و فضای مجازی مبنی بر نبود و کمبود سرم بویژه برای بیماران مبتلا به کرونا، مدیرکل امور دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو به خبرگزاری ایسنا از رفع مشکلات کمبود سرم خبر داده و گفت: «طی جلسهای که با سرمسازان داشتیم، قرار شده که ماهیانه یک میلیون سرم بیشتر از ظرفیت قبلیشان تولید کنند و از ابتدای شهریور هم آن شرکت سرمسازی که در حال بازسازی خطوطش بود، بازمیگردد و آن هم ۴.۵ میلیون سرم بهصورت ماهیانه اضافه میکند. قرار شد که شرکتها تولیدشان را افزایش دهند تا مشکل رفع شود.»
خبرنگار
پیشروی فاجعهبار دلتا با سرعت هرچه تمام در ایران ادامه دارد. دیروز با جان باختن 411 بیمار کرونایی رکورد مرگ و میر پس از 98 روز شکسته شد و همزمان تعداد واکسنهای تزریق شده به ۱۳ میلیون و ۸۱ هزار و ۱۷۴ نفر رسید. اولین رکورد فوتیها در سال 1400 مربوط به 6 اردیبهشت است که 496 نفر جان باختند. خیز عدد مرگ و میر به رقم 400 مورد قربانی اولین بار در پیک سوم کرونا آغاز شد که در آن از 11 آبان 99 تا 7 آذر 99هر روز بالغ بر 400 نفر قربانی ویروس کرونا میشدند و حتی در پاییز سیاه کرونایی عدد مرگ تا نزدیک 500 فوتی هم رسید. دیروز در کنار آمار افزایش تزریق دوز روزانه واکسن کرونا که به رقم بیسابقه 413 هزار و 592 دوز تزریق در 24 ساعت منتهی به روز گذشته رسید اما در کنارش آمارهای فوتی، بیماران جدید شناسایی شده و موارد بستری نیزرکورد زد. اولی پس از نزدیک به 3 ماه رکورد تازهای را در تعداد جان باختگان ثبت کرد و رکورد دومی و سومی که هر دو بیسابقه است مربوط به شناسایی 37 هزار و 189 بیمار جدید مبتلا و 4 هزار و 317 بیمار بستری است. گرچه که تعداد تستهای تشخیصی کرونا با انجام 6 هزار و 818 تست پیسیآر بشدت روند نزولی پیدا کرده اما طبق اعلام مسئولان وزارت بهداشت بیشتر از 50 درصد تستهای تشخیصی مثبت گزارش میشود. در میان هر سه رکورد ثبت شده کرونایی در 11 مرداد نکته مهمی که از تحلیل تازهترین آمار وزارت بهداشت نتیجهگیری میشود؛ افزایش بیماران بدحال در روزهای اخیر است؛ موضوعی که وضعیت هولناکی را از آغاز سونامی مرگ بر اثر ویروس دلتا در کشور پیشبینی میکند.
حفر گورستانهای دسته جمعی در برخی از شهرها
از سوی دیگر سایتهای خبری از حجم انبوه قربانیان ناشی از کرونا خبر میدهند و گفته میشود ظرفیت آرامستانها جوابگوی این میزان فوتیها در برخی استانها نیست. دیروز نیز تصاویری از استان کرمان در شبکههای اجتماعی منتشر شد که نشان میداد کار به حفر گور دسته جمعی رسیده است. فعالان محلی در استانهای فوق قرمز کرونایی میگویند مردم بهدلیل گرما ماسکها را هم کنار گذاشتهاند و در شهرستانها میبینیم یک طرف خیابان عروس میبرند و طرف دیگرش هم برای مراسم عزاداری ماه محرم تکیه میزنند. آنها میگویند مردم کرونا را فراموش کردهاند هر چند که واکسیناسیون هم به گروههای سنی بالای 50 سال و مشاغل پر خطر رسیده اما همین هم موجب شده برخیها به گمان اینکه تک دوز واکسن کرونا را تزریق کردهاند بیخیال دستورالعملهای بهداشتی شوند. متخصصان عفونی تأکید دارند، حتی در کشورهایی که هر دو دوز واکسن کرونا را تزریق کردهاند بهدلیل شیوع دلتا با موج جدیدی از مراجعه بیماران کرونایی مواجه هستند. از طرفی با هر علائم سرماخوردگی، شبه حساسیت و... بیماری را انکار نکنید و قرنطینه و رعایتها را نشکنید. تأکید آنها بر این نکته است که به بهانه ماسک زدن در هر تجمعی و دورهمی و مراسمی شرکت نکنید و تصور نکنید چون کرونای خفیف یا شدید مبتلا شدید پس دیگر کرونا نمیگیرید.
کرونا در حالی سیستم سلامت کشور را در آستانه فروپاشی و بحران جدی قرار داده است که آمارهای غیر رسمی مبتلایان و فوتیها بیش از آن چیزی است که در آمارهای روزانه وزارت بهداشت اعلام میشود چرا که طبق دستورالعمل سازمان بهداشت جهانی تنها بیماران دارای تست پی سی آر مثبت جزو آمار رسمی ابتلا و فوتیهای کرونا محسوب میشوند. در همین زمینه، ایرج حریرچی معاون کل وزارت بهداشت در گفتوگوی ویژه خبری اعلام کرده است؛ آمار واقعی کرونا قطعاً بیشتر از آمار رسمی است. به گفته او برخی افراد یا تست کرونا نمیدهند یا تستشان بهطور طبیعی بین 30 تا 50 درصد منفی کاذب میشود. از طرفی برخی افراد دیر مراجعه میکنند و زمان طلایی مثبت بودن تستشان گذشته است. آمار ابتلا و فوتی مبنی بر تست پیسیآر است. در مورد بستریها نیز ممکن است آمار واقعی حتی دو برابر رقم اعلامی باشد که تست پیسیآر ندادهاند.
افزایش 38 درصدی فوتیهای کرونا
در هفته گذشته نیز طبق اعلام سخنگوی وزارت بهداشت افزایش ۳۲ درصدی در تعداد بیماران کرونا مثبت بستری و افزایش ۳۸ درصدی در تعداد بیماران فوت شده نسبت بههفته قبلتر اتفاق افتاده است. بهگفته سیما سادات لاری در هفته ابتدایی مرداد ماه تعداد ۱۸۰ هزار و ۲۵۷ بیمار سرپایی کرونا مثبت در کشور شناسایی شدند که نسبت به هفته قبلتر از آن، افزایش حدود ۲۷ درصدی را نشان میدهد.
همچنین در هفتهای که گذشت، میانگین بروز موارد مثبت بستری در کشور حدود ۲۷ نفر به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت و میانگین بروز موارد مرگ و میر ناشی از بیماری حدود ۲۴ نفر به ازای هر یک میلیون نفر جمعیت گزارش شده است. در این میان استانهای مازندران، ایلام، گلستان و سمنان در هفته گذشته به ترتیب دارای بیشترین میزان بروز موارد مثبت بستری در کشور بودهاند. همچنین بنا به اعلام او بیشترین میزان بروز موارد مرگ و میر ناشی از بیماری کووید۱۹ در کشور به ترتیب در استانهای البرز، هرمزگان، یزد و بوشهر گزارش شده است.
کمبود سرم تزریقی با افزایش بیماران بستری
این روزها همزمان با طوفان سهمگین پیک پنجم کرونا و افزایش موارد ابتلا، گزارشها از کمبود اقلام دارویی بخصوص سرم تزریقی در بازار حکایت دارد.پرس و جوی ما از چند داروخانه در سطح شهر تهران حکایت از این دارد که با افزایش حجم بیماران کرونا و بهدنبال شیوع کرونای دلتا در کشور، سرم تزریقی در داروخانههای شهری توزیع نمیشود. مسئولان فنی داروخانهها میگویند، تعداد بیماران در پیک اخیر به قدری زیاد شده که دستور دادهاند سرم تزریقی را در داروخانههای بیمارستانی برای بیماران بستری و بستری موقت توزیع و عرضه کنند. آنها میگویند وضعیت بحرانی است و مصرف بیماران بیشتر از میزان تولید است و افزایش خط تولید از سوی کارخانهها حداقل به بازه زمانی دو هفتهای نیاز دارد. کمبود سرمهای تزریقی در داروخانههای پایتخت بهدلیل افزایش مراجعات بیماران را مسئول سازمان غذا و دارو نیز تأیید میکند؛ بهطوری که سید حیدر محمدی، مدیرکل امور دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو در نامهای خطاب به مدیران شرکتهای توزیع کننده دارو تأکید کرده است بهدنبال افزایش سرمهای تزریقی بهدلیل مصرف همزمان آن با داروی رمدسیور و به منظور مدیریت توزیع این فرآورده در سطح کشور تا اطلاع ثانوی توزیع کلیه سرمهای تزریقی صرفاً برای داروخانههای بیمارستانی مجاز میباشد. گرچه رؤسای انجمنهای داروسازی معتقدند بهدلیل افزایش مصرف سرمهای تزریقی در پیک پنجم کرونا، وزارت بهداشت باید به فکر واردات سرم تزریقی باشد. روز گذشته، محمدرضا دری، دبیر انجمن داروسازان تهران نیز ضمن اعلام کمبود سرم تزریقی گفت که در حال حاضر و در پیک جدید بیماری کرونا که روزانه حدود 40 هزار نفر به بیماری کرونا مبتلا میشوند، کمبود مقطعی برخی داروها بهدلیل افزایش نیاز بیماران رخ میدهد. علی فاطمی نایب رئیس انجمن داروسازان ایران هم میگوید: از دو هفته پیش بتدریج با افزایش تعداد بیماران کرونا و با شیوع موج سهمگین بیماری در کشور با کمبود سرم تزریقی در داروخانهها مواجه شدیم و بیماران سرگردان هستند.
البته کمبود سرم تزریقی بهدلیل هجمه سنگین بیماری کرونا ایجاد شده چرا که بنا به گفته اعضای هیأت مدیرههای انجمن داروسازان میزان تولید سرم تزریقی به اندازه نیاز بود و در حال حاضر بهدلیل افزایش نیاز بیماران به داروها در پی ابتلا به کرونا، کمبود رخ داده است. درواقع عرضه دارو مختل نشده اما بهدلیل افزایش تقاضا، میزان عرضه داروها با تقاضای بیماران همخوانی ندارد. این در حالی است که افزایش ظرفیت تولید بهدلیل تحریمها، واردات برخی مواد اولیه موجود در داروها، دچار مشکل شده است.
بهدنبال انتشار برخی اخبار در برخی خبرگزاریها و فضای مجازی مبنی بر نبود و کمبود سرم بویژه برای بیماران مبتلا به کرونا، مدیرکل امور دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو به خبرگزاری ایسنا از رفع مشکلات کمبود سرم خبر داده و گفت: «طی جلسهای که با سرمسازان داشتیم، قرار شده که ماهیانه یک میلیون سرم بیشتر از ظرفیت قبلیشان تولید کنند و از ابتدای شهریور هم آن شرکت سرمسازی که در حال بازسازی خطوطش بود، بازمیگردد و آن هم ۴.۵ میلیون سرم بهصورت ماهیانه اضافه میکند. قرار شد که شرکتها تولیدشان را افزایش دهند تا مشکل رفع شود.»
وزیر نفت دولت دوازدهم هدف جنگ اقتصادی و تحریم را فروپاشی نظام عنوان کرد
کاهش 100 میلیارد دلاری درآمدهای نفتی ایران
گروه اقتصادی / بیش از 3 سال از دولت دوازدهم با شدیدترین تحریمها سپری شد. تحریمهایی که به نوعی جنگ اقتصادی علیه ایران بود و امریکا آن را در نیمه دوم سال 1396 با هدف صفر کردن درآمدهای نفتی کشور بهعنوان اصلیترین منبع درآمد و قطع هر نوع رابطه مالی ایران با جهان اعمال کرد.
حالا وزیر نفت دولت دوازدهم میگوید که هدف از این جنگ اقتصادی فروپاشی اقتصاد ایران نبود؛ بلکه دشمن از روز اول تحریم فروپاشی نظام را نشانه گرفته بود. بیژن زنگنه که روز گذشته در جلسه رئیسجمهوری با مدیران ارشد دولت سخن میگفت، کاهش درآمدهای نفتی ایران را در این 4 سال بیش از 100 میلیارد دلار عنوان کرد. به عبارتی، هرچند که صادرات نفت ایران صفر نشد اما بیش از 100 میلیارد دلار کاهش داشت و این رقم برای ایرانی که بیش از 40 میلیارد دلار در سال آخر دولت یازدهم درآمد نفتی داشت، به معنی محدودیت شدید منابع مالی برای توسعه کشور و از دست رفتن فرصت هاست.
به گزارش ایرنا، وزیر نفت علاوه بر اشاره به مشکلات این سالها، اذعان کرد: دولت روحانی خدمات بزرگی را به ایران و مردم کرد و این حرفهایی که درباره ناکارآمدی و بقیه مسائل گفته میشود، اگر نگویم بیپایه است، باید بگویم بیانصافی است. زیرا در دوران جنگ اقتصادی، اداره کشور باوجود تحریمها، کاری کارستان بود.
خدمت به مردم، فرصت بزرگ و بدون جایگزین
زنگنه در بخشی از سخنان خود با اشاره به اینکه خدمت به مردم، فرصت بزرگی است که شاید با هیچ چیز دیگری قابل مقایسه و جایگزینی نباشد، اظهار کرد: لازم میدانم از حجتالاسلام والمسلمین روحانی تشکر کنم که به من اعتماد کرد و فرصت خدمت داد.
او با بیان اینکه از ابتدای دولت دوازدهم تحلیل من این بود که این دوره، دوره بسیاری سختی خواهد بود؛ اما فکر نمیکردم سختی کار تا این حد باشد، افزود: فراز و نشیبهای فراوان روزهای تلخ و شیرین و البته بیشتر روزهای تلخ، برای مردم و دولت به وجود آمد و خداوند بزرگ را سپاسگزارم با وجود هر سختی و فشاری این دوره را با شرافتمندی به پایان رساندیم.
حل مسأله قطعنامههای فصل هفت شورای امنیت علیه ایران
لغو 6 قطعنامه فصل هفتمی شورای امنیت علیه ایران در دولت یازدهم رقم خورد که یک فشار عظیم علیه ایران محسوب میشد و رهایی کشور از این تحریم که بسیاری از حقوق ملت را زیر سؤال قرار میداد، کار آسانی نبود. به طوری که تعدادی از کشورهای جهان گرفتار فصل 7 هستند و هنوز نتوانستهاند قطعنامههای فصل هفتمی را لغو کنند.
زنگنه در این باره روز گذشته اظهار کرد: «من بهعنوان یک شهروند ایرانی برای همیشه خودم را مدیون روحانی میدانم که موضوع قطعنامههای فصل هفت شورای امنیت علیه ایران را حل کرد. این خدمت بزرگ و تاریخی به ملت ایران بود و سابقه نداشت تا آن زمان که کشوری تحت تحریمها و مجازاتهای فصل هفت شورای امنیت برود و سالم بیرون بیاید؛ زیرا همه کشورهایی به جز ایران که مشمول تحریمهای فصل هفت شورای امنیت سازمان ملل شدهاند، یا نظامشان سرنگون شد، یا کشور تجزیه شد یا مورد اشغال بیگانه قرار گرفت.»
هیچ دولتی را به مظلومیت دولت دوازدهم ندیدم
وزیر نفت همچنین با اشاره به اینکه در دولتهای متعدد از سال ۶۷ وزیر بودم اما هیچ دولتی را به مظلومیت دولت دوازدهم ندیدم، گفت: «این دولت خدمات بزرگی را به ایران و مردم کرد و این حرفهایی که در مورد ناکارآمدی و بقیه چیزها گفته میشود اگر نگویم بیپایه است باید بگویم بیانصافی است زیرا در دوران جنگ اقتصادی اداره کشور باوجود تحریمها، کاری کارستان بود.» وزیر نفت دولت دوازدهم ادامه داد: «اگرچه مدیریت ما مدیریت جهان سومی است و این قابل انکار نیست، اما با وجود همه مشکلات، عملکرد دولت عالی بوده و عملکرد دولت در این ۳ سال از مصادیق عینی اقتصاد مقاومتی بود.»
حتی برای یک بشکه هم معافیت نداشتیم
ایران در 8 سال اخیر از واردکننده صرف فرآوردههای نفتی به یک صادرکننده بزرگ در منطقه تبدیل شد و یکی از مهمترین فرآوردههای صادراتی امروز ایران بنزین است. این درحالی است که شدت تحریمهای این دوره بسیار بیشتر از دوران قبل بود.
زنگنه در این باره با بیان اینکه صادرات فرآوردههای نفتی در این دولت قابل مقایسه با دوره قبل تحریمها نبود، افزود: «در دوره قبل تحریمها ما بیش از یک میلیون بشکه نفت خام معافیت برای صادرات داشتیم، اما در این دوره نه برای نفت خام و نه برای میعانات گازی و نه برای فرآوردههای نفتی و پتروشیمی حتی یک بشکه و یک تن هم معافیت نداشتیم.» او با تأکید بر اینکه از ابتدای تحریمها مشخص بود که در صورت تحریمها سالانه ۵۰ میلیارد دلار کسری تراز بازرگانی خارجی میآوریم، گفت: در این مدت بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار نفت نفروختیم و از فروش نفت ما جلوگیری کردند و آنچه را که فروختیم بهدلیل مشکلات هزینههای مبادله با درآمد کمتری به دست آوردیم.
وزیر نفت دولت دوازدهم در پایان سخنان خود تأکید کرد که هدف از جنگ اقتصادی، فروپاشی اقتصاد نبود، بلکه فروپاشی نظام بود.
نفت حتی توان پرداخت هزینههای خود را هم نداشت
در همین حال، مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی با انتشار گزارشی از کاهش درآمدهای نفتی دولت در سالهای پایانی دهه 90 مینویسد.
در گزارش این مرکز با عنوان «مانع زدایی و پشتیبانی از تولید در صنعت نفت و گاز مسائل و راهکارها» آمده است: «در حال حاضر فقط 14.5 درصد از درآمد حاصل از صادرات نفت خام و میعانات گازی و فرآوردههای نفتی به شرکت ملی نفت بازمیگردد و این شرکت همه هزینههای جاری و استهلاک خود را باید از این محل پرداخت کنند. از سوی دیگر با توجه به متغیر بودن قیمت جهانی میزان صادرات و عرضه نفت باید به این نکته توجه شود که در سالهای پایانی دهه هشتاد قیمت نفت در بالاترین سطح بین 100 تا 120 دلار به ازای هر بشکه قرار داشت، از اینرو سهم 14.5 درصد تعیین شده طبق قوانین پوشش دهنده هزینههای جاری و توسعه این شرکت بوده است؛ اما در سالهای پایانی دهه 90 با توجه به کاهش تقاضای ناشی از همهگیری کرونا و افت قابل توجه قیمت نفت و تشدید تحریمهای امریکا در خصوص صادرات نفت ایران درآمدهای شرکت ملی نفت بسیار کاهش یافته است.
در همین حال، در سالهای اخیر بهدلیل خروج شرکتهای سرمایهگذار خارجی بخش زیادی از سرمایه گذاریهای انجام شده در صنعت نفت از محل منابع داخلی شرکت بوده است. ضمن اینکه، مجموعه بدهیهای شرکت ملی نفت ایران به بانک مرکزی بانکهای تجاری و بابت انتشار اوراق مشارکت ارزی و ریالی تا پایان سال 98 حدود 60 میلیارد دلار بوده که وجود این حجم وسیع تعهدات مانع جدی برای سرمایهگذاری و توسعه آتی شرکت ملی نفت به شمار میرود. این در حالی است که بر اساس بندهای 10، 11، 12 و 13 و بندهای 15 تا 18 سیاستهای کلی برنامه ششم توسعه در تغییر نگاه به نفت و گاز و درآمدهای حاصل از آن از منبع تأمین بودجه عمومی به منابع و سرمایههای زاینده اقتصادی تأکید دارد با توجه به پیچیدگیهای طبیعی مخازن نفت در ایران تولید نفت از مخازنی که نیمه دوم خود قرار دارند به فناوری پیچیدهتر و هزینه بیشتری نیاز دارد.»
بــــرش
بزرگی مقاومت ملت ایران با فاصله گرفتن از این ایام نمایان خواهد شد
در همین حال وزیر نیرو با بیان اینکه ملت ایران حق بزرگی بر گردن دنیا دارند، گفت: این ملت با صبوری، پایداری، تحمل و تابآوری خود توانستند شرّ طرز فکری مخرب که میتوانست دنیا را در آستانه یک فاجعه قرار دهد، از سر دنیا و کره زمین کم کنند.
بهگزارش پایگاه اطلاعرسانی وزارت نیرو، «رضا اردکانیان» در آخرین نشست شورای معاونان وزارت نیرو و مدیران عامل شرکتهای استانی آب و برق با اشاره به هدف خود در کمک به دولت دوازدهم در کسوت وزیر نیرو تصریح کرد: من بهعنوان معدود وزرایی هستم که نیمه راه به دولت دوازدهم ملحق شدم. چرایی الحاق و بهرهمندی از این توفیق و افتخار خدمت عمدتاً به شرایطی برمیگشت که با آمدن این گروه جدید در کاخ سفید و در اختیار گرفتن بزرگترین قدرت نظامی و اقتصادی دنیا، سعی در این داشتند در منطقه مشکلاتی را ایجاد کنند. اردکانیان اضافه کرد: من میشنیدم و میدیدم کسانی را که سالها بود در منطقه ما حضور داشتند ولی این بار بلند شده بودند تا هر کاری لازم است در این دوره و فرصت انجام دهند و کمر این نظام را بشکنند.
وزیر نیرو خاطرنشان کرد: برای بنده بهعنوان یک ایرانی، یک دلبسته و دستپرورده نظام جمهوری اسلامی راه خیلی مشخص بود و آن اینکه بتوانم عضو تیمی باشم که مأموریت اصلی این تیم، عبور دادن ایمن کشور از این شرایط است. این مأموریت تماماً با موفقیت به نتیجه رسید. وی ادامه داد: امروز نه ترامپ، نه نتانیاهو، نه پمپئو و نه بولتون بهعنوان مظاهر چنین فکری و چنین طرحی برای فروپاشیدن این نظام در صحنه سیاسی دنیا نیستند. باید به بزرگی کاری که ملت ایران در این دوره کردند، پرداخته شود. اردکانیان با بیان اینکه ملت ایران حق بزرگی بر گردن دنیا دارند، تصریح کرد: این ملت با صبوری، پایداری، تحمل و تابآوری خود توانستند شر یک طرز فکر مخرب که میتوانست دنیا را در آستانه یک فاجعه قرار دهد، از سر دنیا و کره زمین کم کنند. وزیر نیرو تصریح کرد: برخی قبیله گراییها و توسعه نیافتگیها مانع از این است که فعلاً این حق ادا شود، اما این حق قطعاً ادا خواهد شد و با فاصله گرفتن از این ایام، بزرگی مقاومت ملت ایران و کاری که صورت گرفت خود را نمایان خواهد کرد.
وی با اشاره به تلخیهای ناشی از ناترازی تولید و مصرف در بخش برق طی هفتههای اخیر که زاییده عوامل متعددی بوده است، افزود: قطعاً بابت این هزینه درسهای خوبی گرفتهایم و انشاءالله این درسها بموقع پس داده خواهد شد و نتیجه آن پایداری بیشتر شبکه آب و انرژی کشور خواهد بود. اردکانیان گفت: میبایست به عنوان سخنگوی جمع مدیران صنعت آب و برق بابت دستاوردهای بزرگی که در این دوره حاصل شده با همه وجود احساس افتخار و غرور کنم که مهمترین آن تابآور نگهداشتن کشور در چهار سالی بود که دو سال آن جزو خشکترین سالهای ۵۰ سال اخیر و دو سال آن نیز جزو تر سالترینهای نیم قرن اخیر بود. وزیر نیرو اضافه کرد: گاهی ناکردههای ما از کردههای ما مهمتر است. همانطور که برای انجام کارها وقت میگذاریم، برای کارهایی هم که نباید بکنیم هم باید به همین مقدار سرمایهگذاری کنیم. کردههای ما دیده شده و بهخاطر آن تشویق میشویم اما ناکرده ما را در محضر الهی ثبت میکنند.
حالا وزیر نفت دولت دوازدهم میگوید که هدف از این جنگ اقتصادی فروپاشی اقتصاد ایران نبود؛ بلکه دشمن از روز اول تحریم فروپاشی نظام را نشانه گرفته بود. بیژن زنگنه که روز گذشته در جلسه رئیسجمهوری با مدیران ارشد دولت سخن میگفت، کاهش درآمدهای نفتی ایران را در این 4 سال بیش از 100 میلیارد دلار عنوان کرد. به عبارتی، هرچند که صادرات نفت ایران صفر نشد اما بیش از 100 میلیارد دلار کاهش داشت و این رقم برای ایرانی که بیش از 40 میلیارد دلار در سال آخر دولت یازدهم درآمد نفتی داشت، به معنی محدودیت شدید منابع مالی برای توسعه کشور و از دست رفتن فرصت هاست.
به گزارش ایرنا، وزیر نفت علاوه بر اشاره به مشکلات این سالها، اذعان کرد: دولت روحانی خدمات بزرگی را به ایران و مردم کرد و این حرفهایی که درباره ناکارآمدی و بقیه مسائل گفته میشود، اگر نگویم بیپایه است، باید بگویم بیانصافی است. زیرا در دوران جنگ اقتصادی، اداره کشور باوجود تحریمها، کاری کارستان بود.
خدمت به مردم، فرصت بزرگ و بدون جایگزین
زنگنه در بخشی از سخنان خود با اشاره به اینکه خدمت به مردم، فرصت بزرگی است که شاید با هیچ چیز دیگری قابل مقایسه و جایگزینی نباشد، اظهار کرد: لازم میدانم از حجتالاسلام والمسلمین روحانی تشکر کنم که به من اعتماد کرد و فرصت خدمت داد.
او با بیان اینکه از ابتدای دولت دوازدهم تحلیل من این بود که این دوره، دوره بسیاری سختی خواهد بود؛ اما فکر نمیکردم سختی کار تا این حد باشد، افزود: فراز و نشیبهای فراوان روزهای تلخ و شیرین و البته بیشتر روزهای تلخ، برای مردم و دولت به وجود آمد و خداوند بزرگ را سپاسگزارم با وجود هر سختی و فشاری این دوره را با شرافتمندی به پایان رساندیم.
حل مسأله قطعنامههای فصل هفت شورای امنیت علیه ایران
لغو 6 قطعنامه فصل هفتمی شورای امنیت علیه ایران در دولت یازدهم رقم خورد که یک فشار عظیم علیه ایران محسوب میشد و رهایی کشور از این تحریم که بسیاری از حقوق ملت را زیر سؤال قرار میداد، کار آسانی نبود. به طوری که تعدادی از کشورهای جهان گرفتار فصل 7 هستند و هنوز نتوانستهاند قطعنامههای فصل هفتمی را لغو کنند.
زنگنه در این باره روز گذشته اظهار کرد: «من بهعنوان یک شهروند ایرانی برای همیشه خودم را مدیون روحانی میدانم که موضوع قطعنامههای فصل هفت شورای امنیت علیه ایران را حل کرد. این خدمت بزرگ و تاریخی به ملت ایران بود و سابقه نداشت تا آن زمان که کشوری تحت تحریمها و مجازاتهای فصل هفت شورای امنیت برود و سالم بیرون بیاید؛ زیرا همه کشورهایی به جز ایران که مشمول تحریمهای فصل هفت شورای امنیت سازمان ملل شدهاند، یا نظامشان سرنگون شد، یا کشور تجزیه شد یا مورد اشغال بیگانه قرار گرفت.»
هیچ دولتی را به مظلومیت دولت دوازدهم ندیدم
وزیر نفت همچنین با اشاره به اینکه در دولتهای متعدد از سال ۶۷ وزیر بودم اما هیچ دولتی را به مظلومیت دولت دوازدهم ندیدم، گفت: «این دولت خدمات بزرگی را به ایران و مردم کرد و این حرفهایی که در مورد ناکارآمدی و بقیه چیزها گفته میشود اگر نگویم بیپایه است باید بگویم بیانصافی است زیرا در دوران جنگ اقتصادی اداره کشور باوجود تحریمها، کاری کارستان بود.» وزیر نفت دولت دوازدهم ادامه داد: «اگرچه مدیریت ما مدیریت جهان سومی است و این قابل انکار نیست، اما با وجود همه مشکلات، عملکرد دولت عالی بوده و عملکرد دولت در این ۳ سال از مصادیق عینی اقتصاد مقاومتی بود.»
حتی برای یک بشکه هم معافیت نداشتیم
ایران در 8 سال اخیر از واردکننده صرف فرآوردههای نفتی به یک صادرکننده بزرگ در منطقه تبدیل شد و یکی از مهمترین فرآوردههای صادراتی امروز ایران بنزین است. این درحالی است که شدت تحریمهای این دوره بسیار بیشتر از دوران قبل بود.
زنگنه در این باره با بیان اینکه صادرات فرآوردههای نفتی در این دولت قابل مقایسه با دوره قبل تحریمها نبود، افزود: «در دوره قبل تحریمها ما بیش از یک میلیون بشکه نفت خام معافیت برای صادرات داشتیم، اما در این دوره نه برای نفت خام و نه برای میعانات گازی و نه برای فرآوردههای نفتی و پتروشیمی حتی یک بشکه و یک تن هم معافیت نداشتیم.» او با تأکید بر اینکه از ابتدای تحریمها مشخص بود که در صورت تحریمها سالانه ۵۰ میلیارد دلار کسری تراز بازرگانی خارجی میآوریم، گفت: در این مدت بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار نفت نفروختیم و از فروش نفت ما جلوگیری کردند و آنچه را که فروختیم بهدلیل مشکلات هزینههای مبادله با درآمد کمتری به دست آوردیم.
وزیر نفت دولت دوازدهم در پایان سخنان خود تأکید کرد که هدف از جنگ اقتصادی، فروپاشی اقتصاد نبود، بلکه فروپاشی نظام بود.
نفت حتی توان پرداخت هزینههای خود را هم نداشت
در همین حال، مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی با انتشار گزارشی از کاهش درآمدهای نفتی دولت در سالهای پایانی دهه 90 مینویسد.
در گزارش این مرکز با عنوان «مانع زدایی و پشتیبانی از تولید در صنعت نفت و گاز مسائل و راهکارها» آمده است: «در حال حاضر فقط 14.5 درصد از درآمد حاصل از صادرات نفت خام و میعانات گازی و فرآوردههای نفتی به شرکت ملی نفت بازمیگردد و این شرکت همه هزینههای جاری و استهلاک خود را باید از این محل پرداخت کنند. از سوی دیگر با توجه به متغیر بودن قیمت جهانی میزان صادرات و عرضه نفت باید به این نکته توجه شود که در سالهای پایانی دهه هشتاد قیمت نفت در بالاترین سطح بین 100 تا 120 دلار به ازای هر بشکه قرار داشت، از اینرو سهم 14.5 درصد تعیین شده طبق قوانین پوشش دهنده هزینههای جاری و توسعه این شرکت بوده است؛ اما در سالهای پایانی دهه 90 با توجه به کاهش تقاضای ناشی از همهگیری کرونا و افت قابل توجه قیمت نفت و تشدید تحریمهای امریکا در خصوص صادرات نفت ایران درآمدهای شرکت ملی نفت بسیار کاهش یافته است.
در همین حال، در سالهای اخیر بهدلیل خروج شرکتهای سرمایهگذار خارجی بخش زیادی از سرمایه گذاریهای انجام شده در صنعت نفت از محل منابع داخلی شرکت بوده است. ضمن اینکه، مجموعه بدهیهای شرکت ملی نفت ایران به بانک مرکزی بانکهای تجاری و بابت انتشار اوراق مشارکت ارزی و ریالی تا پایان سال 98 حدود 60 میلیارد دلار بوده که وجود این حجم وسیع تعهدات مانع جدی برای سرمایهگذاری و توسعه آتی شرکت ملی نفت به شمار میرود. این در حالی است که بر اساس بندهای 10، 11، 12 و 13 و بندهای 15 تا 18 سیاستهای کلی برنامه ششم توسعه در تغییر نگاه به نفت و گاز و درآمدهای حاصل از آن از منبع تأمین بودجه عمومی به منابع و سرمایههای زاینده اقتصادی تأکید دارد با توجه به پیچیدگیهای طبیعی مخازن نفت در ایران تولید نفت از مخازنی که نیمه دوم خود قرار دارند به فناوری پیچیدهتر و هزینه بیشتری نیاز دارد.»
بــــرش
بزرگی مقاومت ملت ایران با فاصله گرفتن از این ایام نمایان خواهد شد
در همین حال وزیر نیرو با بیان اینکه ملت ایران حق بزرگی بر گردن دنیا دارند، گفت: این ملت با صبوری، پایداری، تحمل و تابآوری خود توانستند شرّ طرز فکری مخرب که میتوانست دنیا را در آستانه یک فاجعه قرار دهد، از سر دنیا و کره زمین کم کنند.
بهگزارش پایگاه اطلاعرسانی وزارت نیرو، «رضا اردکانیان» در آخرین نشست شورای معاونان وزارت نیرو و مدیران عامل شرکتهای استانی آب و برق با اشاره به هدف خود در کمک به دولت دوازدهم در کسوت وزیر نیرو تصریح کرد: من بهعنوان معدود وزرایی هستم که نیمه راه به دولت دوازدهم ملحق شدم. چرایی الحاق و بهرهمندی از این توفیق و افتخار خدمت عمدتاً به شرایطی برمیگشت که با آمدن این گروه جدید در کاخ سفید و در اختیار گرفتن بزرگترین قدرت نظامی و اقتصادی دنیا، سعی در این داشتند در منطقه مشکلاتی را ایجاد کنند. اردکانیان اضافه کرد: من میشنیدم و میدیدم کسانی را که سالها بود در منطقه ما حضور داشتند ولی این بار بلند شده بودند تا هر کاری لازم است در این دوره و فرصت انجام دهند و کمر این نظام را بشکنند.
وزیر نیرو خاطرنشان کرد: برای بنده بهعنوان یک ایرانی، یک دلبسته و دستپرورده نظام جمهوری اسلامی راه خیلی مشخص بود و آن اینکه بتوانم عضو تیمی باشم که مأموریت اصلی این تیم، عبور دادن ایمن کشور از این شرایط است. این مأموریت تماماً با موفقیت به نتیجه رسید. وی ادامه داد: امروز نه ترامپ، نه نتانیاهو، نه پمپئو و نه بولتون بهعنوان مظاهر چنین فکری و چنین طرحی برای فروپاشیدن این نظام در صحنه سیاسی دنیا نیستند. باید به بزرگی کاری که ملت ایران در این دوره کردند، پرداخته شود. اردکانیان با بیان اینکه ملت ایران حق بزرگی بر گردن دنیا دارند، تصریح کرد: این ملت با صبوری، پایداری، تحمل و تابآوری خود توانستند شر یک طرز فکر مخرب که میتوانست دنیا را در آستانه یک فاجعه قرار دهد، از سر دنیا و کره زمین کم کنند. وزیر نیرو تصریح کرد: برخی قبیله گراییها و توسعه نیافتگیها مانع از این است که فعلاً این حق ادا شود، اما این حق قطعاً ادا خواهد شد و با فاصله گرفتن از این ایام، بزرگی مقاومت ملت ایران و کاری که صورت گرفت خود را نمایان خواهد کرد.
وی با اشاره به تلخیهای ناشی از ناترازی تولید و مصرف در بخش برق طی هفتههای اخیر که زاییده عوامل متعددی بوده است، افزود: قطعاً بابت این هزینه درسهای خوبی گرفتهایم و انشاءالله این درسها بموقع پس داده خواهد شد و نتیجه آن پایداری بیشتر شبکه آب و انرژی کشور خواهد بود. اردکانیان گفت: میبایست به عنوان سخنگوی جمع مدیران صنعت آب و برق بابت دستاوردهای بزرگی که در این دوره حاصل شده با همه وجود احساس افتخار و غرور کنم که مهمترین آن تابآور نگهداشتن کشور در چهار سالی بود که دو سال آن جزو خشکترین سالهای ۵۰ سال اخیر و دو سال آن نیز جزو تر سالترینهای نیم قرن اخیر بود. وزیر نیرو اضافه کرد: گاهی ناکردههای ما از کردههای ما مهمتر است. همانطور که برای انجام کارها وقت میگذاریم، برای کارهایی هم که نباید بکنیم هم باید به همین مقدار سرمایهگذاری کنیم. کردههای ما دیده شده و بهخاطر آن تشویق میشویم اما ناکرده ما را در محضر الهی ثبت میکنند.
هشدار ایران به ماجراجوییهای احتمالی به بهانه حادثه کشتی اسرائیلی
خبر اول اینکه، یک مقام مسئول در کشورمان نسبت به تهدیدات و ادعاهای برخی کشورهای غربی و رژیم صهیونیستی علیه ایران به بهانه حادثه در یک کشتی اسرائیلی هشدار داد. به گزارش ایسنا، روز پنجشنبه هفتم مردادماه که کشتی «مرسر استریت» متعلق به یک شرکت اسرائیلی در دریای عمان دچار سانحه شد، برخی رسانههای منطقهای و غربی بلافاصله انگشت اتهام به سوی ایران گرفته و مدعی شدند پهپادهای ایرانی این کشتی را هدف قرار دادهاند.«آنتونی بلینکن» وزیر خارجه امریکا نیز در اظهارنظری جنجالی مدعی شد: ایران کشتی اسرائیلی را هدف قرار داده است! بلینکن با تأکید بر اینکه واشنگتن اطمینان دارد که ایران، نفتکش مذکور را در دریای عمان مورد هدف قرار داده است، گفت: واکنش مناسبی در این خصوص به تهران نشان خواهیم داد!«دومینیک راب» وزیرخارجه انگلیس نیز بدون ارائه هیچ مدرکی ادعا کرد؛ ایران عمداً و بهصورت هدفمند، کشتی اسرائیلی را در آبهای عمان هدف قرار داده است. شبکه خبری اسکاینیوز هم گزارش داد که کمیته اضطراری دولت بریتانیا موسوم به جلسه کبرا در سطح مقامهای دولت بریتانیا درباره حمله علیه کشتی مرسر استریت و شیوه پاسخگویی به آن برگزار شده و الجریده نیز مدعی شد که اسرائیل برای حمله مستقیم علیه مواضع ایران از امریکا و انگلیس چراغ سبز گرفته است. وزارت خارجه رومانی که یک شهروندش در این حادثه جان باخته هم خواهان توضیح مقامات ایرانی شد و از احضار سفیر کشورمان به این وزارتخانه خبر داد. با این همه یک مقام مسئول به سایت «نورنیوز» گفته است: اگرچه جمهوری اسلامی ایران، تهدیدات مقامات غربی و رژیم صهیونیستی را بیشتر ژستهای تبلیغاتی قلمداد میکند اما انجام هرگونه اقدام علیه منافع و امنیت ملی ایران با پاسخ شدید و قاطع روبهرو خواهد شد و مسئولیت تبعات آن نیز مستقیماً متوجه واشنگتن و لندن است. سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت خارجه هم با واهی و سیاسی خواندن اتهامات به ایران خواست که برای اثبات ادعهای خود سند ارائه کنند. او تاکید کرد: ایران نسبت به حفاظت از امنیت و منافع ملی خود لحظهای تردید نداشته و هر گونه ماجراجویی احتمالی را بی درنگ و با قوت و جدیت پاسخ خواهد داد. در همین ارتباط و در واکنش به اظهارات وزیر خارجه انگلیس، روز گذشته در نوبد سفیر لندن، کاردار بریتانیا در تهران به وزارت امور خارجه احضار شد.
دستورات مهم اژهای به دادستانها و رؤسای کل دادگستری:
پروندههایی که زندانی دارد باید هرچه زودتر به تصمیم نهایی برسد
جلسه دیروز شورای عالی قوه قضائیه باز هم با دستورات محسنی اژهای به رؤسای کل دادگستریها و دادستانها همراه بود.
به گزارش مرکز رسانه قوه قضائیه، حجتالاسلام محسنی اژهای صبح دیروز در جلسه شورای عالی قوه قضائیه بر اجرای سند تحول قضایی تأکید کرد و گفت: برگزاری مرتب و مستمر جلسات ستاد راهبری تحول به صورت هر دو هفته یکبار بهمنظور پیشبرد اهداف سند تحول و تعالی ضروری است. وی خطاب به اعضای شورای عالی قوه قضائیه گفت که به صورت فعال در جلسات شورای تحول شرکت کرده و مصوبات را جدی بگیرند و در اجرای آن اهتمام لازم را داشته باشند.
رئیس قوه قضائیه در بخش دیگری از سخنان خود، در رابطه با تسریع در تعیین تکلیف پروندههای فساد اقتصادی، پروندههایی که متهم زندانی دارند و پروندههای کثیرالشاکی مأموریت ویژهای به رؤسای کل دادگستری و دادستانها داد و از دادستان کل کشور خواست که بر روند رسیدگی و صدور هرچه سریعتر تصمیم نهایی در این رابطه نظارت کند.
او تأکید کرد: پروندههایی که زندانی دارد باید هرچه زودتر به تصمیم نهایی برسد و اگر احیاناً به هر دلیلی رسیدگی به پرونده طول میکشد لازم است تکلیف زندانی روشن شود.
اژهای با اشاره به قانون آیین دادرسی کیفری در مورد تعیین تکلیف هرچه سریعتر متهمان در بازداشت، گفت: قانون، قوه قضائیه را موظف میکند که نباید بازداشت موقت متهم بیش از زمان مقرر در این ماده باشد.
رئیس قوه قضائیه در مورد پروندههای کثیرالشاکی مانند پروندههای لیزینگی و تعاونیهای اعتباری، برخی از پروندههای کلاهبرداری و مفاسد اقتصادی نیز علاوه بر رؤسای کل دادگستریها و دادستانها، مأموریتی را نیز برای مرکز رسانه قوه قضائیه تعریف کرد.
او گفت: باید این پروندهها به جهت اثری که در جامعه دارند با سرعت رسیدگی و از سوی مرکز رسانه قوه قضائیه در جهت بازدارندگی و ارتقای آگاهیهای مردم در سطح جامعه تبیین شوند تا از تشکیل مجدد چنین پروندههایی پیشگیری شود. اژهای در ادامه تأکید کرد: رؤسای کل دادگستریها و دادستانها، پروندههای کثیرالشاکی را هرچه زودتر تعیین تکلیف کنند و مرکز رسانه قوه قضائیه نیز در مورد پروندههایی که حکم قطعی آن صادر میشود، برابر موازین قانونی اطلاعرسانی هنرمندانه به منظور پیشگیری از وقوع جرم را انجام دهد.
وی همچنین خطاب به رئیس کل دادگستری استان تهران به وی مأموریت داد که به برخی پروندههای شعبات مفاسد اقتصادی که رسیدگی به آنها طولانی شده نظارت دقیقی صورت دهد تا هرچه سریعتر با اتخاذ تدبیر ویژه وضعیت این پروندهها مشخص شود.
اژهای با مأموریت به سازمان بازرسی به منظور نظارت بر اجرای قانون اجرای سیاستهای کلی اصل ۴۴، علیالخصوص در رابطه با وظایف شورای رقابت، عنوان کرد: وظیفه مهم شورای رقابت این است که اجازه ندهد با ایجاد انحصار ثروت در دست عده معدود باشد و فقر گریبانگیر عدهای دیگر از مردم شود، لذا انتظار است شورای رقابت این موضوع را با توجه به شرایط اقتصادی امروز مردم جدیتر مورد توجه قرار دهد و بازرسی کل کشور نیز بررسی مجدد به روند کاری شورای رقابت داشته باشد تا قانون در این خصوص آن طور که نوشته شده به صورت ضد انحصار اجرا شود.
رئیس قوه قضائیه با اشاره به آغاز به کار دولت سیزدهم در روزهای آتی، ابراز امیدواری کرد که دولت جدید با اتکال به خداوند بزرگ و تکیه بر آموزههای دینی و اعتماد به مردم در استفاده از تمام ظرفیتها و تواناییها و ظرفیتهای فوقالعاده موجود در جمهوری اسلامی در جهت گره گشایی از کار مردم تلاش وافری را به منصه ظهور و بروز برساند.
اژهای با اعلام آمادگی برای کمک به دولت سیزدهم، تأکید کرد: قوه قضائیه با تمام توان در جهت پیشبرد اهداف دولت جدید آماده است و تلاش میکنیم تا هر مقدار میتوانیم از گرفتاریها و رنجهای مردم بکاهیم.
به گزارش مرکز رسانه قوه قضائیه، حجتالاسلام محسنی اژهای صبح دیروز در جلسه شورای عالی قوه قضائیه بر اجرای سند تحول قضایی تأکید کرد و گفت: برگزاری مرتب و مستمر جلسات ستاد راهبری تحول به صورت هر دو هفته یکبار بهمنظور پیشبرد اهداف سند تحول و تعالی ضروری است. وی خطاب به اعضای شورای عالی قوه قضائیه گفت که به صورت فعال در جلسات شورای تحول شرکت کرده و مصوبات را جدی بگیرند و در اجرای آن اهتمام لازم را داشته باشند.
رئیس قوه قضائیه در بخش دیگری از سخنان خود، در رابطه با تسریع در تعیین تکلیف پروندههای فساد اقتصادی، پروندههایی که متهم زندانی دارند و پروندههای کثیرالشاکی مأموریت ویژهای به رؤسای کل دادگستری و دادستانها داد و از دادستان کل کشور خواست که بر روند رسیدگی و صدور هرچه سریعتر تصمیم نهایی در این رابطه نظارت کند.
او تأکید کرد: پروندههایی که زندانی دارد باید هرچه زودتر به تصمیم نهایی برسد و اگر احیاناً به هر دلیلی رسیدگی به پرونده طول میکشد لازم است تکلیف زندانی روشن شود.
اژهای با اشاره به قانون آیین دادرسی کیفری در مورد تعیین تکلیف هرچه سریعتر متهمان در بازداشت، گفت: قانون، قوه قضائیه را موظف میکند که نباید بازداشت موقت متهم بیش از زمان مقرر در این ماده باشد.
رئیس قوه قضائیه در مورد پروندههای کثیرالشاکی مانند پروندههای لیزینگی و تعاونیهای اعتباری، برخی از پروندههای کلاهبرداری و مفاسد اقتصادی نیز علاوه بر رؤسای کل دادگستریها و دادستانها، مأموریتی را نیز برای مرکز رسانه قوه قضائیه تعریف کرد.
او گفت: باید این پروندهها به جهت اثری که در جامعه دارند با سرعت رسیدگی و از سوی مرکز رسانه قوه قضائیه در جهت بازدارندگی و ارتقای آگاهیهای مردم در سطح جامعه تبیین شوند تا از تشکیل مجدد چنین پروندههایی پیشگیری شود. اژهای در ادامه تأکید کرد: رؤسای کل دادگستریها و دادستانها، پروندههای کثیرالشاکی را هرچه زودتر تعیین تکلیف کنند و مرکز رسانه قوه قضائیه نیز در مورد پروندههایی که حکم قطعی آن صادر میشود، برابر موازین قانونی اطلاعرسانی هنرمندانه به منظور پیشگیری از وقوع جرم را انجام دهد.
وی همچنین خطاب به رئیس کل دادگستری استان تهران به وی مأموریت داد که به برخی پروندههای شعبات مفاسد اقتصادی که رسیدگی به آنها طولانی شده نظارت دقیقی صورت دهد تا هرچه سریعتر با اتخاذ تدبیر ویژه وضعیت این پروندهها مشخص شود.
اژهای با مأموریت به سازمان بازرسی به منظور نظارت بر اجرای قانون اجرای سیاستهای کلی اصل ۴۴، علیالخصوص در رابطه با وظایف شورای رقابت، عنوان کرد: وظیفه مهم شورای رقابت این است که اجازه ندهد با ایجاد انحصار ثروت در دست عده معدود باشد و فقر گریبانگیر عدهای دیگر از مردم شود، لذا انتظار است شورای رقابت این موضوع را با توجه به شرایط اقتصادی امروز مردم جدیتر مورد توجه قرار دهد و بازرسی کل کشور نیز بررسی مجدد به روند کاری شورای رقابت داشته باشد تا قانون در این خصوص آن طور که نوشته شده به صورت ضد انحصار اجرا شود.
رئیس قوه قضائیه با اشاره به آغاز به کار دولت سیزدهم در روزهای آتی، ابراز امیدواری کرد که دولت جدید با اتکال به خداوند بزرگ و تکیه بر آموزههای دینی و اعتماد به مردم در استفاده از تمام ظرفیتها و تواناییها و ظرفیتهای فوقالعاده موجود در جمهوری اسلامی در جهت گره گشایی از کار مردم تلاش وافری را به منصه ظهور و بروز برساند.
اژهای با اعلام آمادگی برای کمک به دولت سیزدهم، تأکید کرد: قوه قضائیه با تمام توان در جهت پیشبرد اهداف دولت جدید آماده است و تلاش میکنیم تا هر مقدار میتوانیم از گرفتاریها و رنجهای مردم بکاهیم.
«ایران» از وضعیت اکران سینماها گزارش میدهد
از مورد عجیب «شنای پروانه» تا تجدید خاطره با سینمای دهه 60
فرهنگی/ صدرنشین جدول فروش اکران در سال کرونازده 1400 همچنان فیلم سینمایی «دینامیت» است. این فیلم پس از یک ماه اکران، با در اختیار داشتن 313 سالن سینما، مرز فروش 7 میلیارد و 350 هزارتومان را پشت سر گذاشته است. طبق آمار ارائه شده در سایت سمفا، فیلم مسعود اطیابی در حالی به این موفقیت دست یافته که اکثر سانسهای سینما (17 هزار و 204 سانس) را در اختیار دارد و بیرقیب است.
با وجود این، آن طور که مرتضی شایسته به «ایران» میگوید، موفقیت این فیلم در گیشه، صاحبان فیلمهای پرفروش را به اکران امیدوار کرده است: «9 فیلم پرفروش برای پیوستن به چرخه اکران اظهار تمایل کردند که در میان آنها هم فیلم اجتماعی وجود دارد و هم کمدی و ملودرام.» این در حالی است که در جلسه روز یکشنبه تنها دو فیلم «گیسوم» به کارگردانی نوید بهتویی و «مورچهخوار» ساخته شاهد احمدلو تقاضای اکران کردند و قرار است بعد از عقد قرارداد با سینماداران، به آنها نوبت اکران داده شود. شایسته در این باره توضیح میدهد: «شدت گرفتن کرونا نگرانکننده است و اکران فیلم در این شرایط پرریسک است. صاحبان این 9 فیلم منتظرند ببینند شرایط چطور میشود. در صورت تثبیت وضعیت فعالیت سینماها این آثار هم به چرخه اکران اضافه خواهند شد.» طبق گفته او، حدود 240 فیلم پشت خط اکران است و فیلمسازان ناامید از صف طولانی اکران به اکران آنلاین میاندیشند. البته آن طور که شایسته تأکید میکند این فیلمها قبل از ورود به پلتفرمهای آنلاین نمایشی باید سه هفته نمایش عمومی در سالنهای سینما را پشت سر بگذارد.
او همچنین تأکید میکند فیلمهایی که تمایل به اکران آنلاین دارند باید از شورای صنفی نمایش، مجوز بگیرند: «خیلی از فیلمهایی که روانه پرده اکران شدهاند حمایت دریافت کردهاند نباید بدون هماهنگی به چرخه اکران آنلاین اضافه شوند.» به گفته شایسته، اکران فیلم طنز «دینامیت» در ماه محرم ادامه خواهد داشت و فقط در ایام تعطیلی سالنهای سینما در مناسبتهای خاص نمایش آن متوقف خواهد شد.
خاطرهبازی با آثار دهه 60؛ از «دزد عروسکها» تا «سگکشی»
تجربه ناموفق اکران نوروزی و فروش ناامید کننده این آثار باعث شد پردیسهای سینمایی دارای بیش از 10 سالن سینما، فیلمهای ارائه شده در شبکه نمایش خانگی همچون «شنای پروانه»، «آن شب»، «آقای سانسور»، «دیدن این فیلم جرم است» و... را همچنان در برنامه نمایش خود قرار دهند. سالن سینما آزادی اما در همکاری با بنیاد سینمایی فارابی تصمیم گرفته فیلمهای خاطرهساز دهه 60 و 70 را دوباره اکران کند.
سجاد نوروزی مدیر سینما آزادی با اعلام این خبر به «ایران» میگوید: « تلاش بنیاد سینمای فارابی برای احیای فیلمهای خاطرهانگیز جای تقدیر دارد. تمام فیلمهای نوستالژیک و شاخص دهه 60 و 70 که بهصورت نگاتیو بود را احیای رنگ کرده و نسخه دی سی سی پی آن که مناسب پخش در سالنهای سینماست را تهیه کرده است. ظرف یکی دو هفته آینده نمایش این فیلمها در سینما آزادی آغاز خواهد شد.»
تابستان سال 98 و همزمان با شروع ماه محرم فیلمهای سینمایی «روز واقعه» به کارگردانی شهرام اسدی و «پرواز در شب» به کارگردانی رسول ملاقلیپور در این پردیس سینمایی اکران ویژه داشت اما با شیوع کرونا این طرح به بنبست خورد. حالا در روزهای خلوت اکران، قرار است این طرح با اکران فیلمهای «نیاز» علیرضا داوودنژاد، «سگ کشی» بهرام بیضایی، «شیر سنگی» مسعود جعفری جوزانی، «دزد عروسکها» محمدرضا هنرمند، «سناتور» مهدی صباغزاده و... از سرگرفته شود. به گفته نوروزی در این طرح حدود 30 فیلم شاخص دهه 60 و 70 در طول سال اکران خواهد شد و در صورت بهبود شرایط، نمایش فیلمها با نشست نقد و بررسی، فرش قرمز و تقدیر از عوامل همراه خواهد بود تا خاطره جمعی برای دوستداران سینمای این دو دهه تجدید شود.
مورد عجیب «شنای پروانه» و «آن شب»
آمار فروش فیلمهای سینمایی از ابتدای مردادماه از روند متوسط فیلمهای در حال اکران حکایت دارد. فیلم «دینامیت» با فروش یک میلیارد و 717 میلیون تومانی صدر نشین جدول فروش هفتگی است و پس از آن «خورشید» با ۴۴ میلیون و 249 هزار تومان در رده دوم قرار دارد. از میان فیلمهای تازه اکران شده دو فیلم «مدیترانه» هادی حاجتمند و «سیاهباز» حمید همتی که از اوایل مردادماه روی پرده سینما رفتهاند، فروش قابل قبولی برای خود ثبت کردهاند. «مدیترانه» با فروش 31 میلیون و 142 هزارتومان در رده سوم و «سیاهباز» با 16 میلیون و 320 هزارتومان در رده چهارم قرار دارد. «هفتهای یک بار آدم باش» با ۱۹ میلیون تومان در رده بعدی فروش هفتگی قرار دارد. «قصه عشق پدرم» به کارگردانی محمدرضا ورزی که 10 سال پس از ساخت روی پرده آمد در هفته اخیر فروش 9 میلیون و 500 هزار تومان را در گیشه برای خود ثبت کرده است. فیلم «تکخال» هم با 5 میلیون و 600 هزار تومان در میانه جدول فروش هفتگی قرار دارد. مورد عجیب جدول فروش اکران پیشی گرفتن «شنای پروانه» به کارگردانی محمد کارت و «آن شب» کوروش آهاری از دو فیلم اکران نوروز است. این دو فیلم با وجود ارائه در شبکه نمایش خانگی و دسترسی آسان به تماشای رایگان آن در پلتفرمهای اینترنتی همچنان در برخی از پردیسهای سینمایی (بالای 10 سالن) سانس نمایش دارند و در هفته گذشته بیش از «خون شد» مسعود کیمیایی و «لاله» اسدالله نیکنژاد فروش داشته است. همچنین «شنای پروانه» از ابتدای سال فروش دوبرابری نسبت به «خون شد» را تجربه کرده و «آن شب» هم دو برابر «لاله» بلیت فروخته است. آمار و اطلاعات استفاده شده در این گزارش بر اساس دادههایی است که در سامانه فروش سینمای ایران قرار گرفته است.
با وجود این، آن طور که مرتضی شایسته به «ایران» میگوید، موفقیت این فیلم در گیشه، صاحبان فیلمهای پرفروش را به اکران امیدوار کرده است: «9 فیلم پرفروش برای پیوستن به چرخه اکران اظهار تمایل کردند که در میان آنها هم فیلم اجتماعی وجود دارد و هم کمدی و ملودرام.» این در حالی است که در جلسه روز یکشنبه تنها دو فیلم «گیسوم» به کارگردانی نوید بهتویی و «مورچهخوار» ساخته شاهد احمدلو تقاضای اکران کردند و قرار است بعد از عقد قرارداد با سینماداران، به آنها نوبت اکران داده شود. شایسته در این باره توضیح میدهد: «شدت گرفتن کرونا نگرانکننده است و اکران فیلم در این شرایط پرریسک است. صاحبان این 9 فیلم منتظرند ببینند شرایط چطور میشود. در صورت تثبیت وضعیت فعالیت سینماها این آثار هم به چرخه اکران اضافه خواهند شد.» طبق گفته او، حدود 240 فیلم پشت خط اکران است و فیلمسازان ناامید از صف طولانی اکران به اکران آنلاین میاندیشند. البته آن طور که شایسته تأکید میکند این فیلمها قبل از ورود به پلتفرمهای آنلاین نمایشی باید سه هفته نمایش عمومی در سالنهای سینما را پشت سر بگذارد.
او همچنین تأکید میکند فیلمهایی که تمایل به اکران آنلاین دارند باید از شورای صنفی نمایش، مجوز بگیرند: «خیلی از فیلمهایی که روانه پرده اکران شدهاند حمایت دریافت کردهاند نباید بدون هماهنگی به چرخه اکران آنلاین اضافه شوند.» به گفته شایسته، اکران فیلم طنز «دینامیت» در ماه محرم ادامه خواهد داشت و فقط در ایام تعطیلی سالنهای سینما در مناسبتهای خاص نمایش آن متوقف خواهد شد.
خاطرهبازی با آثار دهه 60؛ از «دزد عروسکها» تا «سگکشی»
تجربه ناموفق اکران نوروزی و فروش ناامید کننده این آثار باعث شد پردیسهای سینمایی دارای بیش از 10 سالن سینما، فیلمهای ارائه شده در شبکه نمایش خانگی همچون «شنای پروانه»، «آن شب»، «آقای سانسور»، «دیدن این فیلم جرم است» و... را همچنان در برنامه نمایش خود قرار دهند. سالن سینما آزادی اما در همکاری با بنیاد سینمایی فارابی تصمیم گرفته فیلمهای خاطرهساز دهه 60 و 70 را دوباره اکران کند.
سجاد نوروزی مدیر سینما آزادی با اعلام این خبر به «ایران» میگوید: « تلاش بنیاد سینمای فارابی برای احیای فیلمهای خاطرهانگیز جای تقدیر دارد. تمام فیلمهای نوستالژیک و شاخص دهه 60 و 70 که بهصورت نگاتیو بود را احیای رنگ کرده و نسخه دی سی سی پی آن که مناسب پخش در سالنهای سینماست را تهیه کرده است. ظرف یکی دو هفته آینده نمایش این فیلمها در سینما آزادی آغاز خواهد شد.»
تابستان سال 98 و همزمان با شروع ماه محرم فیلمهای سینمایی «روز واقعه» به کارگردانی شهرام اسدی و «پرواز در شب» به کارگردانی رسول ملاقلیپور در این پردیس سینمایی اکران ویژه داشت اما با شیوع کرونا این طرح به بنبست خورد. حالا در روزهای خلوت اکران، قرار است این طرح با اکران فیلمهای «نیاز» علیرضا داوودنژاد، «سگ کشی» بهرام بیضایی، «شیر سنگی» مسعود جعفری جوزانی، «دزد عروسکها» محمدرضا هنرمند، «سناتور» مهدی صباغزاده و... از سرگرفته شود. به گفته نوروزی در این طرح حدود 30 فیلم شاخص دهه 60 و 70 در طول سال اکران خواهد شد و در صورت بهبود شرایط، نمایش فیلمها با نشست نقد و بررسی، فرش قرمز و تقدیر از عوامل همراه خواهد بود تا خاطره جمعی برای دوستداران سینمای این دو دهه تجدید شود.
مورد عجیب «شنای پروانه» و «آن شب»
آمار فروش فیلمهای سینمایی از ابتدای مردادماه از روند متوسط فیلمهای در حال اکران حکایت دارد. فیلم «دینامیت» با فروش یک میلیارد و 717 میلیون تومانی صدر نشین جدول فروش هفتگی است و پس از آن «خورشید» با ۴۴ میلیون و 249 هزار تومان در رده دوم قرار دارد. از میان فیلمهای تازه اکران شده دو فیلم «مدیترانه» هادی حاجتمند و «سیاهباز» حمید همتی که از اوایل مردادماه روی پرده سینما رفتهاند، فروش قابل قبولی برای خود ثبت کردهاند. «مدیترانه» با فروش 31 میلیون و 142 هزارتومان در رده سوم و «سیاهباز» با 16 میلیون و 320 هزارتومان در رده چهارم قرار دارد. «هفتهای یک بار آدم باش» با ۱۹ میلیون تومان در رده بعدی فروش هفتگی قرار دارد. «قصه عشق پدرم» به کارگردانی محمدرضا ورزی که 10 سال پس از ساخت روی پرده آمد در هفته اخیر فروش 9 میلیون و 500 هزار تومان را در گیشه برای خود ثبت کرده است. فیلم «تکخال» هم با 5 میلیون و 600 هزار تومان در میانه جدول فروش هفتگی قرار دارد. مورد عجیب جدول فروش اکران پیشی گرفتن «شنای پروانه» به کارگردانی محمد کارت و «آن شب» کوروش آهاری از دو فیلم اکران نوروز است. این دو فیلم با وجود ارائه در شبکه نمایش خانگی و دسترسی آسان به تماشای رایگان آن در پلتفرمهای اینترنتی همچنان در برخی از پردیسهای سینمایی (بالای 10 سالن) سانس نمایش دارند و در هفته گذشته بیش از «خون شد» مسعود کیمیایی و «لاله» اسدالله نیکنژاد فروش داشته است. همچنین «شنای پروانه» از ابتدای سال فروش دوبرابری نسبت به «خون شد» را تجربه کرده و «آن شب» هم دو برابر «لاله» بلیت فروخته است. آمار و اطلاعات استفاده شده در این گزارش بر اساس دادههایی است که در سامانه فروش سینمای ایران قرار گرفته است.
با طراحی یک شبکه واکنش سایبری
برزیل به جنگ هکرها میرود
میترا جلیلی
خبرنگار
بهدنبال شیوع کرونا و افزایش میزان استفاده کاربران از فضای مجازی و شبکههای اجتماعی، فعالیت هکرها نیز شتاب گرفته بهگونهای که تازهترین گزارشها از رکوردزنی حملات باجافزاری در جهان خبر میدهند. در این میان برزیل با اینکه یکی از بهترین عملکردها را در ارتقای امنیت سایبری خود داشته، یکی از کشورها با بیشترین دردسر حملات سایبری شناخته شده است. برزیل در واکنش به افزایش این حملات، یک شبکه واکنش سایبری با هدف تسهیل واکنش سریعتر به تهدیدات سایبری و آسیب پذیریها از طریق هماهنگی بین نهادهای دولتی فدرال ایجاد کرده است.
یک شبکه پرکار
مؤسسه «سونیک وال» در تازهترین گزارش خود یادآور شده است که بیش از 300میلیون حمله باج افزاری در نیمه اول سال 2021 به ثبت رسیده است که البته بیشتر آنها در ایالات متحده امریکا، بریتانیا، آلمان، آفریقای جنوبی و برزیل رخ داده است.در این مدت 304.7 میلیون حمله هکری شناسایی شده و البته شاهد یک رکوردزنی ازسوی مجرمان سایبری در ماه ژوئن هم بودهایم که تعداد این حملات به 78.4 میلیون مورد رسید.
افزایش حملات سایبری و باج افزاری در کنار افزایش چشمگیر میزان ساعاتی که مردم برزیل در گوشیهای هوشمند و سایر وسایل دیجیتال سپری میکنند سبب شد تا دولت به فکر یک برنامه جامع برای مقابله با تهدیدات سایبری باشد هرچند هنوز این شبکه واکنش سایبری در ابتدای راه قرار دارد و نمیتوان درباره میزان موفقیت آن اظهارنظر کرد.گفتنی است کاربران برزیلی زمان بیشتری نسبت به مردم سایر نقاط جهان در گوشیهای هوشمند خود حضور دارند.
در کنار همه این موارد، ذکر این نکته ضروری است که تاکنون پیشرفت برزیل در شاخص امنیت سایبری جهانی که توسط سازمان ملل متحد ارائه میشود، بسیار چشمگیر بوده است. برزیل ازنظر این شاخص از رتبه 70 در 2018، به مقام هجدهم در سال 2021 رسیده است و دولت برزیل نمیخواهد بهدلیل افزایش حملات هکری جدید، این تلاشها بیثمر بمانند. بنابراین ایجاد یک شبکه واکنش سایبری میتواند به دولت فدرال برزیل کمک کند تا به تقویت نقش خود در مقابله با تهدیدات سایبری بپردازد.
در قالب این شبکه واکنش سایبری، نهادهای دولتی فدرال برای به اشتراک گذاشتن اطلاعات و واکنش بهتر نسبت به حوادث بزرگ، با یکدیگر متحد میشوند. این شبکه فدرال مدیریت حوادث سایبری که از طریق فرمان ریاست جمهوری در 16 جولای امضا شد، مجموعههایی همچون دفتر امنیت نهاد ریاست جمهوری و همه ارگانها و نهادهای تحت مدیریت دولت فدرال را شامل میشود و البته احتمال میرود که شرکتهای دولتی و خصوصی و همچنین شرکتهای تابعه آنها داوطلبانه به عضویت این شبکه درآیند.
گفتنی است که این شبکه توسط بخش امنیت اطلاعات دفتر نهاد ریاست جمهوری و ازطریق مرکز دولتی «پیشگیری، حل بحران و واکنش به حوادث سایبری»(SISP) هماهنگ میشود. داشتن اطلاعات فوری در مورد حملات و آسیب پذیریهای احتمالی که مورد سوءاستفاده قرار میگیرد، دولت را قادر میسازد تا به سایر نهادها برای اجرای اقدامات لازم، هشدار دهد. بخش دیگری از فعالیتهای این شبکه واکنش سایبری به آموزش، راهنمایی و رسیدگی به مشکلات ناشی از حملههای سایبری اختصاص دارد. حفاظت از کاربران باید با پیشرفت تحول دیجیتالی همراه باشد و با توسعه این شبکه، عملاً این حفاظت تضمین میشود.
ترس برزیلیها از حملات سایبری
مردم برزیل با وجود تلاشهای دولت برای تأمین امنیت سایبری آنها، نگران سرقت دادهها و نقض حریم خصوصی خود هستند بهگونهای که بر اساس تازهترین نظرسنجی مؤسسه Datafolhaاز 1517 نفر، ترس از حملات سایبری در بین کاربران برزیلی زیاد است و 73 درصد از افراد حاضر در این نظرسنجی، اعلام کردند از تهدیدهای دیجیتالی مانند دریافت پیامهای جعلی از شرکتها و رمزهای سرقت شده رنج میبرند. طبق این نظرسنجی تنها 13 درصد دادههای خود را بسیار امن میدانند، در حالی که 21 درصد دادههای خود را ناامن میدانند. همچنین بسیاری از شرکت کنندگان در نظرسنجی اقدامات امنیتی بالایی را انجام دادهاند. بیش از 80درصد از پاسخ دهندگان هم گفتهاند که از کلیک کردن روی پیوندهای مشکوک اجتناب میکنند، در حالی که 75 درصد از استفاده از شبکههای Wi-Fi عمومی اجتناب میکنند و 64درصد نیز برای هریک از حسابهایی که در پلتفرمهای دیجیتال یا اپلیکیشنها دارند رمزهای عبور متفاوتی انتخاب کردهاند تا سختتر به دام هکرها بیفتند.
حضور بالای کاربران برزیلی در اینترنت
بر اساس تحقیقات، از زمان شیوع کرونا تاکنون، تعداد ساعات استفاده از گوشیهای هوشمند و سایر دستگاههای دیجیتال به میزان قابل توجهی افزایش یافته است و در این میان برزیلیها نسبت به سایر نقاط جهان زمان بیشتری را در گوشیهای هوشمند خود سپری میکنند.
بر اساس گزارشی که توسط شرکت دادههای بازار App Annie Intelligence منتشر شده است، مدت زمانی که روزانه صرف برنامههای تلفن همراه در سطح جهان میشود درفاصله سالهای 2019 تا 2021 رشد و افزایش 45 درصدی داشته است.
برزیلیها در سه ماهه دوم سال 2021 بهطور متوسط روزانه 5.4 ساعت از تلفنهای هوشمند خود استفاده کردهاند. این درحالی است که استفاده روزانه از تلفنهای هوشمند در برزیل در سال 2019 بهطور متوسط حدود 3.8 ساعت و در سال 2020 نیز حدود 4.8 ساعت بوده است.
گفتنی است که تا سال گذشته، برزیل دومین کشور جهان بود که بیشترین استفاده را از تلفنهای هوشمند داشت و پس از اندونزی قرار داشت اما امسال اندونزی با میانگین استفاده روزانه 5.3 ساعت کاربران از تلفنهای هوشمند، در رتبه دوم قرار گرفته است.
این رقم برای هند، روزانه 4.9 ساعت است و این کشور در رتبه سوم این شاخص قرار گرفته است. پساز آن کرهجنوبی با روزانه 4.8 ساعت، مکزیک با روزانه4.7 ساعت و ترکیه با روزانه4.5 ساعت قرار دارند. در جایگاههای بعدی این شاخص هم ژاپن با روزانه4.4 ساعت، کانادا با 4.1 ساعت، ایالات متحده با 3.9 ساعت و انگلستان با روزانه3.8 ساعت جای گرفتهاند.
واتساپ محبوب کاربران برزیلی
یک گزارش جداگانه توسط App Annie هم به شبکههای اجتماعی مورد استفاده کاربران برزیلی پرداخته و یادآور شده است که مردم این کشور بیش از همه به واتساپ علاقهمند هستند. این مطالعه نشان داد که برزیلیها بهطور متوسط 30.3 ساعت در ماه در واتساپ حضور دارند و از آن استفاده میکنند درحالی که این رقم در سال گذشته 26.2 ساعت در ماه بود و این نشان از افزایش توجه کاربران برزیلی به این اپلیکیشن پرطرفدار دارد. همچنین در این گزارش آمده است که کاربران برزیلی پساز واتساپ به تیک تاک علاقهمند هستند و استفاده از آن در برزیل، بهطور قابل توجهی افزایش یافته است. کاربران برزیلی هرماه بهطور متوسط 14 ساعت را در تیکتاک میگذرانند درحالی که این رقم در سال گذشته تا 6.8 ساعت در هر ماه بود.گفتنی است که تیکتاک بیشترین میزان رشد را در برزیل نسبت به سایر شبکههای اجتماعی داشته است. بهعنوان مثال کاربران اکنون هرماه 15.6ساعت در فیسبوک حضور دارند درحالی که این رقم سال قبل 14 ساعت بود. میزان رشد اینستاگرام نیز به اندازه تیک تاک نبوده است چراکه درحال حاضر کاربران ماهانه 14ساعت در اینستاگرام حضور دارند درحالی که این رقم در سال گذشته 11.5 ساعت بوده است. در توئیتر هم میزان استقبال بیشتر شده اما باز هم به پای تیکتاک نمیرسد. کاربران برزیلی هرماه 6.4 ساعت را در توئیتر میگذرانند درحالی که این رقم در سال گذشته حدود 5.1 ساعت بود.همچنین بر اساس گزارش App Annie، برزیل امسال شاهد افزایش 75 درصدی دانلود اپلیکیشنهای مالی بوده است و میانگین ساعات صرف شده توسط کاربران در چنین برنامههایی نیز نسبت به سال گذشته 45 درصد افزایش یافته است. دلیل این موضوع هم افزایش تمایل مردم به خرید آنلاین بوده است.باید گفت تحقیقات نشان میدهد که بیش از نیمی از خریدهای آنلاین در برزیل از زمان شروع کرونا از طریق تلفنهای هوشمند انجام شده است.
چرا هنوز بازار خرافات کرونایی داغ است؟
من به کووید اعتقادی ندارم
ترانه بنییعقوب
گزارش نویس
«ماسک که فایده ندارد ویروس کرونا آنقدر کوچک است که از لابه لای ماسک هم عبور میکند.»، «ببین من خودم زیاد رعایت نکردهام تا حالا و مبتلا هم نشدهام. اصلاً آدم زیادی حساس باشد و فکر کند و رعایت کند حتماً مبتلا میشود. کمتر فکر کنی کمترهم میگیری.»، «ای وای دوز دوم واکسن را نزنیها؟ دوز دوم کشنده است. خیلیها را دیدهام دوز دوم را زدهاند و کرونا گرفتهاند.»
حتماً شما هم بعداز گذشت یک سال و نیم از شیوع بیماری کرونا که همه جهان را تحت تأثیر قرار داده این اظهار نظرهای غیرعلمی را بارها شنیده یا خواندهاید.
گاهی این اظهار نظرها را از کسانی میشنوید که اصلاً انتظارش را ندارید. آدمهایی که تحصیلکردهاند اما بعد از گذشت این مدت هنوز اصول علمی ساده را زیر سؤال میبرند یا استدلالهایشان کاملاً بر اساس جهل است. کسانی که گاه پزشک معالجشان را هم خسته و فرسوده میکنند بس که هنگام مراجعه به پزشک در برابر پذیرفتن بیماری مقاومت دارند. حتماً شما هم بارها این جمله را از دور و بریهایتان که کرونا گرفتهاند، شنیدهاید: «من سرما خوردهام.»
حالا از پزشکان اصرار که در دوره پاندمی کرونا سرماخوردگی نداریم و هرعلائمی را باید کرونا فرض کرد و از خیلیها هم انکار. این افراد معمولاً تابستان به تئوری کولر، خربزه و انگور معتقدند و در فصل زمستان هم طور دیگری استدلال میکنند اینکه پتو از رویشان کنار رفته یا باد سرد پاییزی خوردهاند و چاییدهاند. راستی این تصورات غلط، جهل و نادانی یا هرچه اسمش را بگذاریم منشأش کجاست؟ آیا رسانهها در این باره درست اطلاعرسانی نکردهاند یا مبانی تفکر ما اساساً در برخی موضوعات آغشته به جهل و خرافه است؟
اصلاً برای اینکه بهتر با این تفکرات آشنا شویم به یک کافه شلوغ روباز میرویم تا ببینیم کسانی که در اوج پاندمی با خیال راحت دورهم نشستهاند و گپ میزنند، قهوه مینوشند و سیگار میکشند چه میگویند. 26 ساله است دانشجوی هنر بدون ماسک نشسته یعنی نه موقع نوشیدن قهوهاش، که اصلاً اعتقادی به ماسک ندارد: «ببین من به واکسن و ماسک اعتقاد ندارم. یک بار هم کرونا گرفتم خوب شدم. ویروس پرتاب نمیشود که ماسک بخواهد جلویش را بگیرد راحت از لابه لای منفذها هم عبور میکند.» دوستش که دود سیگار را توی هوا فوت میکند: «ای بابا توی فضای باز که کسی کرونا نمیگیرد این را که همه میدانند چقدر حساسی شما؟ ببین خود مسئولان کافه هم درست و حسابی ماسک نزدند. البته یکی از دوستانم فوت شد اما بیماری زمینهای داشت. سالم باشی طوری نمیشود.»
- یعنی بعد از یک سال و نیم هم هنوز معتقدی آدمهای سالم طوریشان نمیشود؟ خیلیها سالم بودند اما راهی بیمارستان شدند و جانشان را از دست دادند؟
- مگر تو پرونده پزشکیشان را دیدهای؟
دختر جوان دیگری هم مغرورانه میگوید: «کرونا را با داروهای گیاهی خوب کردم. طب سنتی در این باره خوب عمل کرد هیچ وقت هم واکسن نمیزنم چون اعتقادی ندارم.»
دختر جوان شاید نشنیده باشد که چند روز قبل یکی از مدعیان طب گیاهی در درمان قطعی کرونا با روشهای ابداعی اصطلاحاً معروف به طب سنتی بهدنبال ابتلا به کرونا درگذشت.
دکتر هادی یزدانی، پزشک جهل و خرافه را بویژه در دوران همهگیری کرونا این گونه تحلیل میکند: «اگر به خرافه، جهل، شبه علم اجازه گسترش دهی یک جایی وسط بحران برایت مشکل ایجاد میکند. در دنیا و در بحث کرونا شبه علم گسترش پیدا کرد و گروههای مرجع یک جاهایی ضعیف شدند.»
او با تأکید بر اینکه پزشکی یک علم عینی است، میگوید: «در پزشکی ماجرا تا حد زیادی متفاوت با علوم دیگرهم هست چرا که پزشکی یک عینیتی دارد و در نهایت بیمار باید بهبود پیدا کند و مشکلش رفع شود. بنابراین در این علم خرافه گرایان و جاهلان خیلی نتوانستند ما را از میدان به در کنند. شاید در فلسفه و علوم دیگر بهتر توانستند این کار را پیش ببرند. اما در پزشکی نتوانستند ما را از میدان بیرون کنند و زیست انگلی داشتند اما بحران مرجعیت را به وجود آوردند. در سطح جهان هم این اتفاقها افتاد گاهی همین جهل مثلاً حتی مرجعیت سازمانهای جهانی را هم کاهش میداد، اما بعد بحرانی بهنام کرونا آغاز شد که خیلی کسی از آن اطلاعی نداشت بنابراین باز هم جا برای خرافه، حرفهای جفنگ و جهلیات باز شد. جهلیاتی که در ایران هم شاهدش بودیم و هستیم. حرفهای غیرعلمی که هیچ مبنایی ندارند اما درباره بیماری، واکسن و درمان بیماری زده میشود. وقتی نهاد علم را تضعیف کنی اثرات و تبعاتش را خواهی دید وهر کسی برای خودش مثل شعبده بازها گعدهای راه میاندازد و پیشنهادهایی را از کلاهش بیرون میآورد.»
بهگفته این پزشک در علم پزشکی همیشه بر اساس مشاهده، شواهد، مدارک و قرائن صحبت میشود وهیچ حرفی هم قطعی نیست. ممکن است همین الان نسخهای که من برای کووید مینویسم با نسخه شش ماه قبلم قابل مقایسه نباشد. چراکه ما مبتنی بر علم جلو میآییم و با اطلاعاتی روبه رو هستیم که از آخرین نسخه منابع ورفرنسهای علمیمان میگیریم و اگر رفرنس علمی دیگری بیاید و آنها را زیر سؤال ببرد دیگر کار قبلی را انجام نخواهیم داد. تضعیف نهاد علم و رقابت علم و شبه علم است که موجب گسترش جهل میشود.
اما چقدررسانهها بهعنوان یکی دیگر از گروههای مرجع در زمان بحران توانستهاند به نگاه علمی در این زمینه کمک کنند و مردم را از شایعه دورنگه دارند؟ خود شما چقدر توانستهاید به کمک رسانهها به اصطلاح به اطلاعات درست در دوره پاندمی کرونا دسترسی پیدا کنید. گروه مرجع رسانهای شما در این زمان چه کسانی بودند؟
دوباره به کافه بر میگردیم. چند جوانی هم هستند که کاملاً باورهای غلط دیگران را رد میکنند: «میدانید ما خودمان هم اوایل فکر میکردیم کرونا مثل سرماخوردگی است. یا رعایت زیاد وسواس است اما فالو کردن چند دکتر خوب در شبکههای اجتماعی به ما کمک کرد درباره این بیماری بیشتر بدانیم. خیلی از اطلاعات نادرست دلیلش فقط اطلاعات و نادانی است.»
هادی یزدانی که خودش در دوران پاندمی یکی از پزشکان مرجع در شبکههای اجتماعی بوده، در این باره معتقد است: «ابزار مدیا میتواند توسط یک فرد تحصیلکرده استفاده شود و هم کسی که منتسب به نهاد علم است یا کسی که وابسته به شبه علم است؛ یعنی ابزار در اختیار همه هست. من تأثیر رسانهها را در دو سطح روی بیماران میبینم یکی در سطح کلان یعنی رسانههای بزرگ مثل صداوسیما که این همه شبکه دارد. شبکه سلامت دارد و کلی برنامه سلامت محور تولید میکند اما خروجیاش چه بوده؟ من خیلی صریح میگویم کاری که افرادی که در این مدت با تخصصهای مختلف پزشکی در رسانههای شخصیشان کردند یعنی فرد فرد اطلاعات مفیدی تولید کردند از رسانهای مثل صداوسیما بیشتر بوده. چون توانستند به اندازه خودشان جلوی جهل و خرافه و اطلاعات غلط را بگیرند. گاه همین اطلاع رسانیها چنان برد وسیعی داشت که با یک برنامهای که صداوسیما میساخت قابل مقایسه نبود. مثل توئیتی که گاه بیش از 150 هزار نفر آن را دیدند و حاوی اطلاعاتی بود که اگر 15 نفر هم آن را دقیق خوانده بودند ما میتوانستیم بگوییم وظیفهمان را انجام دادهایم. بنابراین ضعف عملکردی رسانههای بزرگ در دامن زدن به جهل و خرافه کاملاً مشخص است. گاهی با عدم اطلاعرسانی صحیح و گاه با دامن زدن به جهل که باز به همان بحث معرفتی باز میگردد.»
نمیدانم شما از کدام دستهاید؛ آنهایی که به علم معتقدند یا آنهایی که ترجیح میدهند اطلاعاتی را بپذیرند که هیچ پایه علمی ندارد اما به نفعشان است. در روزهای سخت همهگیری هرکدام میتوانیم با روشن کردن شمعی در برابر جهل و نادانی و اطلاعات غلط بایستیم چراکه چه بخواهیم و چه نخواهیم ویروس کرونا و جهشهایش کار خود را خواهد کرد.
گزارش نویس
«ماسک که فایده ندارد ویروس کرونا آنقدر کوچک است که از لابه لای ماسک هم عبور میکند.»، «ببین من خودم زیاد رعایت نکردهام تا حالا و مبتلا هم نشدهام. اصلاً آدم زیادی حساس باشد و فکر کند و رعایت کند حتماً مبتلا میشود. کمتر فکر کنی کمترهم میگیری.»، «ای وای دوز دوم واکسن را نزنیها؟ دوز دوم کشنده است. خیلیها را دیدهام دوز دوم را زدهاند و کرونا گرفتهاند.»
حتماً شما هم بعداز گذشت یک سال و نیم از شیوع بیماری کرونا که همه جهان را تحت تأثیر قرار داده این اظهار نظرهای غیرعلمی را بارها شنیده یا خواندهاید.
گاهی این اظهار نظرها را از کسانی میشنوید که اصلاً انتظارش را ندارید. آدمهایی که تحصیلکردهاند اما بعد از گذشت این مدت هنوز اصول علمی ساده را زیر سؤال میبرند یا استدلالهایشان کاملاً بر اساس جهل است. کسانی که گاه پزشک معالجشان را هم خسته و فرسوده میکنند بس که هنگام مراجعه به پزشک در برابر پذیرفتن بیماری مقاومت دارند. حتماً شما هم بارها این جمله را از دور و بریهایتان که کرونا گرفتهاند، شنیدهاید: «من سرما خوردهام.»
حالا از پزشکان اصرار که در دوره پاندمی کرونا سرماخوردگی نداریم و هرعلائمی را باید کرونا فرض کرد و از خیلیها هم انکار. این افراد معمولاً تابستان به تئوری کولر، خربزه و انگور معتقدند و در فصل زمستان هم طور دیگری استدلال میکنند اینکه پتو از رویشان کنار رفته یا باد سرد پاییزی خوردهاند و چاییدهاند. راستی این تصورات غلط، جهل و نادانی یا هرچه اسمش را بگذاریم منشأش کجاست؟ آیا رسانهها در این باره درست اطلاعرسانی نکردهاند یا مبانی تفکر ما اساساً در برخی موضوعات آغشته به جهل و خرافه است؟
اصلاً برای اینکه بهتر با این تفکرات آشنا شویم به یک کافه شلوغ روباز میرویم تا ببینیم کسانی که در اوج پاندمی با خیال راحت دورهم نشستهاند و گپ میزنند، قهوه مینوشند و سیگار میکشند چه میگویند. 26 ساله است دانشجوی هنر بدون ماسک نشسته یعنی نه موقع نوشیدن قهوهاش، که اصلاً اعتقادی به ماسک ندارد: «ببین من به واکسن و ماسک اعتقاد ندارم. یک بار هم کرونا گرفتم خوب شدم. ویروس پرتاب نمیشود که ماسک بخواهد جلویش را بگیرد راحت از لابه لای منفذها هم عبور میکند.» دوستش که دود سیگار را توی هوا فوت میکند: «ای بابا توی فضای باز که کسی کرونا نمیگیرد این را که همه میدانند چقدر حساسی شما؟ ببین خود مسئولان کافه هم درست و حسابی ماسک نزدند. البته یکی از دوستانم فوت شد اما بیماری زمینهای داشت. سالم باشی طوری نمیشود.»
- یعنی بعد از یک سال و نیم هم هنوز معتقدی آدمهای سالم طوریشان نمیشود؟ خیلیها سالم بودند اما راهی بیمارستان شدند و جانشان را از دست دادند؟
- مگر تو پرونده پزشکیشان را دیدهای؟
دختر جوان دیگری هم مغرورانه میگوید: «کرونا را با داروهای گیاهی خوب کردم. طب سنتی در این باره خوب عمل کرد هیچ وقت هم واکسن نمیزنم چون اعتقادی ندارم.»
دختر جوان شاید نشنیده باشد که چند روز قبل یکی از مدعیان طب گیاهی در درمان قطعی کرونا با روشهای ابداعی اصطلاحاً معروف به طب سنتی بهدنبال ابتلا به کرونا درگذشت.
دکتر هادی یزدانی، پزشک جهل و خرافه را بویژه در دوران همهگیری کرونا این گونه تحلیل میکند: «اگر به خرافه، جهل، شبه علم اجازه گسترش دهی یک جایی وسط بحران برایت مشکل ایجاد میکند. در دنیا و در بحث کرونا شبه علم گسترش پیدا کرد و گروههای مرجع یک جاهایی ضعیف شدند.»
او با تأکید بر اینکه پزشکی یک علم عینی است، میگوید: «در پزشکی ماجرا تا حد زیادی متفاوت با علوم دیگرهم هست چرا که پزشکی یک عینیتی دارد و در نهایت بیمار باید بهبود پیدا کند و مشکلش رفع شود. بنابراین در این علم خرافه گرایان و جاهلان خیلی نتوانستند ما را از میدان به در کنند. شاید در فلسفه و علوم دیگر بهتر توانستند این کار را پیش ببرند. اما در پزشکی نتوانستند ما را از میدان بیرون کنند و زیست انگلی داشتند اما بحران مرجعیت را به وجود آوردند. در سطح جهان هم این اتفاقها افتاد گاهی همین جهل مثلاً حتی مرجعیت سازمانهای جهانی را هم کاهش میداد، اما بعد بحرانی بهنام کرونا آغاز شد که خیلی کسی از آن اطلاعی نداشت بنابراین باز هم جا برای خرافه، حرفهای جفنگ و جهلیات باز شد. جهلیاتی که در ایران هم شاهدش بودیم و هستیم. حرفهای غیرعلمی که هیچ مبنایی ندارند اما درباره بیماری، واکسن و درمان بیماری زده میشود. وقتی نهاد علم را تضعیف کنی اثرات و تبعاتش را خواهی دید وهر کسی برای خودش مثل شعبده بازها گعدهای راه میاندازد و پیشنهادهایی را از کلاهش بیرون میآورد.»
بهگفته این پزشک در علم پزشکی همیشه بر اساس مشاهده، شواهد، مدارک و قرائن صحبت میشود وهیچ حرفی هم قطعی نیست. ممکن است همین الان نسخهای که من برای کووید مینویسم با نسخه شش ماه قبلم قابل مقایسه نباشد. چراکه ما مبتنی بر علم جلو میآییم و با اطلاعاتی روبه رو هستیم که از آخرین نسخه منابع ورفرنسهای علمیمان میگیریم و اگر رفرنس علمی دیگری بیاید و آنها را زیر سؤال ببرد دیگر کار قبلی را انجام نخواهیم داد. تضعیف نهاد علم و رقابت علم و شبه علم است که موجب گسترش جهل میشود.
اما چقدررسانهها بهعنوان یکی دیگر از گروههای مرجع در زمان بحران توانستهاند به نگاه علمی در این زمینه کمک کنند و مردم را از شایعه دورنگه دارند؟ خود شما چقدر توانستهاید به کمک رسانهها به اصطلاح به اطلاعات درست در دوره پاندمی کرونا دسترسی پیدا کنید. گروه مرجع رسانهای شما در این زمان چه کسانی بودند؟
دوباره به کافه بر میگردیم. چند جوانی هم هستند که کاملاً باورهای غلط دیگران را رد میکنند: «میدانید ما خودمان هم اوایل فکر میکردیم کرونا مثل سرماخوردگی است. یا رعایت زیاد وسواس است اما فالو کردن چند دکتر خوب در شبکههای اجتماعی به ما کمک کرد درباره این بیماری بیشتر بدانیم. خیلی از اطلاعات نادرست دلیلش فقط اطلاعات و نادانی است.»
هادی یزدانی که خودش در دوران پاندمی یکی از پزشکان مرجع در شبکههای اجتماعی بوده، در این باره معتقد است: «ابزار مدیا میتواند توسط یک فرد تحصیلکرده استفاده شود و هم کسی که منتسب به نهاد علم است یا کسی که وابسته به شبه علم است؛ یعنی ابزار در اختیار همه هست. من تأثیر رسانهها را در دو سطح روی بیماران میبینم یکی در سطح کلان یعنی رسانههای بزرگ مثل صداوسیما که این همه شبکه دارد. شبکه سلامت دارد و کلی برنامه سلامت محور تولید میکند اما خروجیاش چه بوده؟ من خیلی صریح میگویم کاری که افرادی که در این مدت با تخصصهای مختلف پزشکی در رسانههای شخصیشان کردند یعنی فرد فرد اطلاعات مفیدی تولید کردند از رسانهای مثل صداوسیما بیشتر بوده. چون توانستند به اندازه خودشان جلوی جهل و خرافه و اطلاعات غلط را بگیرند. گاه همین اطلاع رسانیها چنان برد وسیعی داشت که با یک برنامهای که صداوسیما میساخت قابل مقایسه نبود. مثل توئیتی که گاه بیش از 150 هزار نفر آن را دیدند و حاوی اطلاعاتی بود که اگر 15 نفر هم آن را دقیق خوانده بودند ما میتوانستیم بگوییم وظیفهمان را انجام دادهایم. بنابراین ضعف عملکردی رسانههای بزرگ در دامن زدن به جهل و خرافه کاملاً مشخص است. گاهی با عدم اطلاعرسانی صحیح و گاه با دامن زدن به جهل که باز به همان بحث معرفتی باز میگردد.»
نمیدانم شما از کدام دستهاید؛ آنهایی که به علم معتقدند یا آنهایی که ترجیح میدهند اطلاعاتی را بپذیرند که هیچ پایه علمی ندارد اما به نفعشان است. در روزهای سخت همهگیری هرکدام میتوانیم با روشن کردن شمعی در برابر جهل و نادانی و اطلاعات غلط بایستیم چراکه چه بخواهیم و چه نخواهیم ویروس کرونا و جهشهایش کار خود را خواهد کرد.
در حال از دست دادن تالاب مهار لو هستیم
تبدیل خانه فلامینگوها به مخزن فاضلاب
حمیرا حیدریان
خبرنگار
تالاب مهارلو در دشتی آبرفتی و کم ارتفاع قرار دارد که مقصد نهایی چند رودخانه است و اغلب سیل گیر است. این تالاب بهخاطر دارا بودن شوری بسیار بالا، از دیرباز زیستگاه پرندگان بومی و مهاجر (انواع اردک، غاز، کاکایی، کیلار، آنقوت، تنجه، درنا، حوتکا، اگرت، فالوروپ و به طور ویژه فلامینگوها) بوده است. در کنار ارزش و اهمیت حفظ گوناگونی و ذخایر زیستی محیطهای آبی، توجه روزافزون بهرهبرداران صنعت آبزیپروری به استفاده از آرتمیا، اهمیت حفاظت و مراقبت از این منبع طبیعی با ارزش افزایش پیدا کرده است. از سوی دیگر ورود بسیار پر حجم مواد آلاینده که عمدتاً از راه رودخانه خشک صورت میگیرد و منابع بیشماری مانند فاضلاب شهری و روستایی شیراز و اطراف، فاضلاب کارخانههای موجود در گذر رودخانه، طیف وسیعی از مواد آلوده کننده را به این دریاچه میآورد که با وارد شدن به زنجیره غذایی دریاچه از راههای مختلف در طبیعت پخش می شود که به معضل زیست محیطی نگران کننده ای در این استان تبدیل شده است.
مدیرکل محیطزیست استان فارس در گفتوگو با «ایران» با بیان اینکه تالاب مهارلو محل تخلیه تمام سیلابها و زهابهای دو رود خشک شیراز و چنار راهدار و آبراهههای نظرآباد و میان جنگل است، گفت: این تالاب عمدتاً دارای آب شور است که توسط سه رودخانه خشک، حمزه و سروستان و همچنین روان آبهاى کوههاى مجاور تأمین میشود. به علاوه چشمههای بزرگ و دائمی دریاچه نظیر بارمیشور و آب پروران از منابع تأمین کننده آب تالاب مهارلو هستند که به ترتیب در منتهی الیه شمال غربی و در حاشیه شمالی آن واقع اند. آب این حوضه از چند رود، جویبار و چشمه موقت و دائمی و نیز تعدادی زهکش تأمین میشود.
حمید ظهرابی با اشاره به اینکه تالاب شور مهارلو با عمق متوسط 55 سانتیمتر محل تجمع آب های سطحی و زیر سطحی آبخیزی به وسعت 3 هزار و 954 کیلومتر مربع است، افزود: متأسفانه روان آب سطحی و پساب کشاورزی و خانگی شهرهای شیراز، صدرا و سوستان در این چاله تخلیه میشوند. همچنین تخلیه فاضلابهای شهری و صنعتی به رودخانههای وارده به تالاب، وجود روستاها، اراضی کشاورزی و صنایع کوچک پراکنده در حاشیه تالاب که سبب ورود فاضلابهای غیراستاندارد و تصفیه نشده به تالاب میشود، تخلیه و دفع زباله در حاشیه رودخانهها و آبراهههای منتهی به تالاب، تخلیه زهابهای کشاورزی حاوی کود و سموم به حاشیه تالاب، ایجاد کنارگذر که با احداث آن روند قطعه قطعه شدن و از بین رفتن تالاب تسریع میشود که رعایت حریم و بستر دریاچه، چه از نظر طولی و چه از نظر ارتفاعی اهمیت زیادی دارد که این حریم را با توجه به قانون توزیع عادلانه آب و قوانین دیگر میتوان اعمال کرد.
وی با بیان اینکه تکثیر سریع و پوشاندن سطح تالاب با جلبکها بهعنوان مانع نفوذ نور و اکسیژن به آب، مشخص نبودن مرز و حریم، وجود رسوبات و لجن فراوان در کف تالاب و رودخانههای منتهی به تالاب و فعالیتهای زراعی ازجمله عواملی هستند که عملاً باعث شدهاند تا تالاب بین المللی مهارلو به چنین وضعیتی که اکنون است دچار شود، اظهار داشت: پایین آمدن سطح آب کمک میکند که شرایط برای رشد یک جلبک یا همان کشند قرمز در دریاچهها مهیا شود از اینرو بهدلیل کاهش آب شاهد قرمز شدن دریاچه مهارلو هستیم. کشندهای قرمز یکسری از جلبک ها هستند که نسبت به شوری مقاوم بوده و زمانی که شوری آب بالا رود این جلبکها رشدشان بیشتر میشود. روند پایین آمدن آب و بالارفتن غلظت نمک در دریاچه مهارلو باعث شده شرایط برای زیست این جلبک فراهم شود که برای موجودات دریاچه مضر است. هنگامی که تراکم جلبکها در سطح آب بالا رود بهصورت لایهای قرار میگیرند که مانع از تبادل هوا با آب و در نهایت کاهش اکسیژن میشود که در این شرایط سمهایی تولید میکند. رشد کشند قرمز در دریاچه مهارلو تأثیر منفی در حیات آرتمیا داشته زیرا وجود این جلبکها در دریاچه آنقدر زیاد است که رنگ دریاچه بهطور کامل تغییر یافته است. آرتمیا نقش بسیار مهمی در از بین بردن برخی ناخالصیهای نمک و املاح آب و همچنین توجیه اقتصادی زیادی دارد.
این مسئول، ورود رودخانههای خشک و پل فسا به دریاچه مهارلو را عامل اصلی آلودگی دریاچه نسبت به فلزات سنگین عنوان کرد و بیان داشت: این رودخانهها پذیرنده فاضلاب های صنعتی مخصوصاً شهرک بزرگ صنعتی شیراز و بیمارستانی و خانگی شهر شیراز، فاضلابهای صنعتی، زباله شهری، زباله فلزی کارگاههای در و پنجره سازی، تراشکاری و تعمیرات خودرو و تعمیرگاههای حاشیه رودخانههای مذکور است که موجب تولید زباله فلزی میشود.
ظهرابی به بررسیهای انجام شده روی فاضلابهای تخلیه شده به رودخانه چنار راهدار اشاره و بیان کرد: نتایج بهدست آمده از این تحقیقات نشان میدهد که انواع فاضلابها بخش اعظمی از ورودی تالاب را تشکیل میدهد که همین امر باعث شد تا در این ارتباط با پیگیریهای مکرر پروندههای قضایی برای عاملین و مسببین آلودگی تشکیل و برخورد قضایی صورت گیرد.
مدیرکل محیطزیست استان فارس با اشاره به اینکه تبخیر زیاد دریاچه مهارلو نیز باعث میشود که در فصل خشک، غلظت فلزات سنگین افزایش یابد، خاطرنشان کرد: کودهای شیمیایی در کشتزارهای مجاور حوضههای آبریز و به علاوه حشره کشها و آفت کشها در کشتزارهای مجاور باعث افزایش ترکیبات آلاینده آلی و آرسنیک میشود. آلایندههای آلی مخصوصاً ترکیبات فنلی و انیلینی ناشی از ورود نفت خام یا نفت و فـرآورده هـای نفتـی سـوزانده نشده و همچنین شویندهها و رنگهای صنعتی و آفت کشها و سموم کشاورزی از دیگر آلوده کنندگان این تالاب هستند.
فنل بهصورت طبیعی در نتیجه تجزیه جلبکها و گیاهان وارد محیط میشود؛ اما حضور این ماده در آبهای سطحی و رسوبات رودخانه پل فسا و خشک عمدتاً در نتیجه آلودگی ناشی از فاضلابها است که به طور گسترده در شهرکهای صنعتی و مراکز تجاری جهت تولید تجاری انواع زیادی از رزینهای فنلی، رزینهای اپوکسی، چسبها و پلیامیدها مورد استفاده قرار میگیرد. متأسفانه حضور این مواد در آبهای سطحی و رسوبات رودخانه بهدلیل پسابهای کشاورزی و استفاده از برخی آفتکشها و استفاده از شویندهها در فاضلابهای خانگی و ضدعفونی کنندهها، پاک کنندهها، سیگار واگزوز وسایل نقلیه و کشاورزی و... مهمترین منابع از بین برنده این تالاب ارزشمند هستند که در همین راستا تلاش شده است با تکمیل تصفیه خانه شماره دو توسط شرکت آبفای شیراز، در حال حاضر فاضلاب خام خانگی تصفیه شود تا مقداری از میزان آلایندگی این تالاب کاسته شود. همچنین تعدادی از صنایع آلاینده مجاور رودخانه نیز تعطیل و موظف به تغییر فرایند تولید و تکمیل و بهسازی تصفیه خانه شدند. شهرک صنعتی بزرگ شیراز نیز برنامه زمانبندی تکمیل فاز سه تصفیه خانه را ارائه کرده و در حال انجام امور است.
برداشت بیرویه نمک از مهارلو
وی با اشاره به اینکه با خشک شدن تالاب بهترین زمان برای دستاندازی فراهم میشود، تصریح کرد: یکی دیگر از انواع این دست اندازیها، استحصال شدید نمک از آن است که بزرگترین استحصال کننده آن نیز مجتمع پتروشیمی شیراز است. حدود 6 معدن نمک آبی در تالاب مهارلو مستقر است که سه معدن آن فعال و سه معدن دیگر غیرفعال است.4 معدن دریاچه مهارلو فاقد مجوز محیط زیست است که از قدیمیترین معادن این منطقه بوده و از این اداره کل مجوز ندارد، اما دو معدن دیگر دارای مجوز از این اداره است که یکی فعال و دیگری غیر فعال است.
وی با اشاره به مشکلات و اثرات زیستمحیطی این معادن برای منطقه ادامه داد: شیوه استحصال نمک در این معادن باید مورد ارزیابی قرار گیرد، زیرا فعالیت معدنی در تالابها پیامدهایی نظیر تخریب زیستگاه، ناامنی و آلودگی بههمراه دارد و علاوه بر تأثیر بر ارزشهای بوم شناختی باعث تخریب منظر و از بین رفتن ارزشهای زیبا شناختی و صدمه به کارکردهای پایدار و مناسبی مانند گردشگری و تفرج میشود.
ایجاد حوضچههای مصنوعی و در معرض تبخیر قرار دادن آب در محیطهای کم آبی نظیر مهارلو هم از دیگر اثرات منفی برداشت نمک و املاح از این تالاب است.
خبرنگار
تالاب مهارلو در دشتی آبرفتی و کم ارتفاع قرار دارد که مقصد نهایی چند رودخانه است و اغلب سیل گیر است. این تالاب بهخاطر دارا بودن شوری بسیار بالا، از دیرباز زیستگاه پرندگان بومی و مهاجر (انواع اردک، غاز، کاکایی، کیلار، آنقوت، تنجه، درنا، حوتکا، اگرت، فالوروپ و به طور ویژه فلامینگوها) بوده است. در کنار ارزش و اهمیت حفظ گوناگونی و ذخایر زیستی محیطهای آبی، توجه روزافزون بهرهبرداران صنعت آبزیپروری به استفاده از آرتمیا، اهمیت حفاظت و مراقبت از این منبع طبیعی با ارزش افزایش پیدا کرده است. از سوی دیگر ورود بسیار پر حجم مواد آلاینده که عمدتاً از راه رودخانه خشک صورت میگیرد و منابع بیشماری مانند فاضلاب شهری و روستایی شیراز و اطراف، فاضلاب کارخانههای موجود در گذر رودخانه، طیف وسیعی از مواد آلوده کننده را به این دریاچه میآورد که با وارد شدن به زنجیره غذایی دریاچه از راههای مختلف در طبیعت پخش می شود که به معضل زیست محیطی نگران کننده ای در این استان تبدیل شده است.
مدیرکل محیطزیست استان فارس در گفتوگو با «ایران» با بیان اینکه تالاب مهارلو محل تخلیه تمام سیلابها و زهابهای دو رود خشک شیراز و چنار راهدار و آبراهههای نظرآباد و میان جنگل است، گفت: این تالاب عمدتاً دارای آب شور است که توسط سه رودخانه خشک، حمزه و سروستان و همچنین روان آبهاى کوههاى مجاور تأمین میشود. به علاوه چشمههای بزرگ و دائمی دریاچه نظیر بارمیشور و آب پروران از منابع تأمین کننده آب تالاب مهارلو هستند که به ترتیب در منتهی الیه شمال غربی و در حاشیه شمالی آن واقع اند. آب این حوضه از چند رود، جویبار و چشمه موقت و دائمی و نیز تعدادی زهکش تأمین میشود.
حمید ظهرابی با اشاره به اینکه تالاب شور مهارلو با عمق متوسط 55 سانتیمتر محل تجمع آب های سطحی و زیر سطحی آبخیزی به وسعت 3 هزار و 954 کیلومتر مربع است، افزود: متأسفانه روان آب سطحی و پساب کشاورزی و خانگی شهرهای شیراز، صدرا و سوستان در این چاله تخلیه میشوند. همچنین تخلیه فاضلابهای شهری و صنعتی به رودخانههای وارده به تالاب، وجود روستاها، اراضی کشاورزی و صنایع کوچک پراکنده در حاشیه تالاب که سبب ورود فاضلابهای غیراستاندارد و تصفیه نشده به تالاب میشود، تخلیه و دفع زباله در حاشیه رودخانهها و آبراهههای منتهی به تالاب، تخلیه زهابهای کشاورزی حاوی کود و سموم به حاشیه تالاب، ایجاد کنارگذر که با احداث آن روند قطعه قطعه شدن و از بین رفتن تالاب تسریع میشود که رعایت حریم و بستر دریاچه، چه از نظر طولی و چه از نظر ارتفاعی اهمیت زیادی دارد که این حریم را با توجه به قانون توزیع عادلانه آب و قوانین دیگر میتوان اعمال کرد.
وی با بیان اینکه تکثیر سریع و پوشاندن سطح تالاب با جلبکها بهعنوان مانع نفوذ نور و اکسیژن به آب، مشخص نبودن مرز و حریم، وجود رسوبات و لجن فراوان در کف تالاب و رودخانههای منتهی به تالاب و فعالیتهای زراعی ازجمله عواملی هستند که عملاً باعث شدهاند تا تالاب بین المللی مهارلو به چنین وضعیتی که اکنون است دچار شود، اظهار داشت: پایین آمدن سطح آب کمک میکند که شرایط برای رشد یک جلبک یا همان کشند قرمز در دریاچهها مهیا شود از اینرو بهدلیل کاهش آب شاهد قرمز شدن دریاچه مهارلو هستیم. کشندهای قرمز یکسری از جلبک ها هستند که نسبت به شوری مقاوم بوده و زمانی که شوری آب بالا رود این جلبکها رشدشان بیشتر میشود. روند پایین آمدن آب و بالارفتن غلظت نمک در دریاچه مهارلو باعث شده شرایط برای زیست این جلبک فراهم شود که برای موجودات دریاچه مضر است. هنگامی که تراکم جلبکها در سطح آب بالا رود بهصورت لایهای قرار میگیرند که مانع از تبادل هوا با آب و در نهایت کاهش اکسیژن میشود که در این شرایط سمهایی تولید میکند. رشد کشند قرمز در دریاچه مهارلو تأثیر منفی در حیات آرتمیا داشته زیرا وجود این جلبکها در دریاچه آنقدر زیاد است که رنگ دریاچه بهطور کامل تغییر یافته است. آرتمیا نقش بسیار مهمی در از بین بردن برخی ناخالصیهای نمک و املاح آب و همچنین توجیه اقتصادی زیادی دارد.
این مسئول، ورود رودخانههای خشک و پل فسا به دریاچه مهارلو را عامل اصلی آلودگی دریاچه نسبت به فلزات سنگین عنوان کرد و بیان داشت: این رودخانهها پذیرنده فاضلاب های صنعتی مخصوصاً شهرک بزرگ صنعتی شیراز و بیمارستانی و خانگی شهر شیراز، فاضلابهای صنعتی، زباله شهری، زباله فلزی کارگاههای در و پنجره سازی، تراشکاری و تعمیرات خودرو و تعمیرگاههای حاشیه رودخانههای مذکور است که موجب تولید زباله فلزی میشود.
ظهرابی به بررسیهای انجام شده روی فاضلابهای تخلیه شده به رودخانه چنار راهدار اشاره و بیان کرد: نتایج بهدست آمده از این تحقیقات نشان میدهد که انواع فاضلابها بخش اعظمی از ورودی تالاب را تشکیل میدهد که همین امر باعث شد تا در این ارتباط با پیگیریهای مکرر پروندههای قضایی برای عاملین و مسببین آلودگی تشکیل و برخورد قضایی صورت گیرد.
مدیرکل محیطزیست استان فارس با اشاره به اینکه تبخیر زیاد دریاچه مهارلو نیز باعث میشود که در فصل خشک، غلظت فلزات سنگین افزایش یابد، خاطرنشان کرد: کودهای شیمیایی در کشتزارهای مجاور حوضههای آبریز و به علاوه حشره کشها و آفت کشها در کشتزارهای مجاور باعث افزایش ترکیبات آلاینده آلی و آرسنیک میشود. آلایندههای آلی مخصوصاً ترکیبات فنلی و انیلینی ناشی از ورود نفت خام یا نفت و فـرآورده هـای نفتـی سـوزانده نشده و همچنین شویندهها و رنگهای صنعتی و آفت کشها و سموم کشاورزی از دیگر آلوده کنندگان این تالاب هستند.
فنل بهصورت طبیعی در نتیجه تجزیه جلبکها و گیاهان وارد محیط میشود؛ اما حضور این ماده در آبهای سطحی و رسوبات رودخانه پل فسا و خشک عمدتاً در نتیجه آلودگی ناشی از فاضلابها است که به طور گسترده در شهرکهای صنعتی و مراکز تجاری جهت تولید تجاری انواع زیادی از رزینهای فنلی، رزینهای اپوکسی، چسبها و پلیامیدها مورد استفاده قرار میگیرد. متأسفانه حضور این مواد در آبهای سطحی و رسوبات رودخانه بهدلیل پسابهای کشاورزی و استفاده از برخی آفتکشها و استفاده از شویندهها در فاضلابهای خانگی و ضدعفونی کنندهها، پاک کنندهها، سیگار واگزوز وسایل نقلیه و کشاورزی و... مهمترین منابع از بین برنده این تالاب ارزشمند هستند که در همین راستا تلاش شده است با تکمیل تصفیه خانه شماره دو توسط شرکت آبفای شیراز، در حال حاضر فاضلاب خام خانگی تصفیه شود تا مقداری از میزان آلایندگی این تالاب کاسته شود. همچنین تعدادی از صنایع آلاینده مجاور رودخانه نیز تعطیل و موظف به تغییر فرایند تولید و تکمیل و بهسازی تصفیه خانه شدند. شهرک صنعتی بزرگ شیراز نیز برنامه زمانبندی تکمیل فاز سه تصفیه خانه را ارائه کرده و در حال انجام امور است.
برداشت بیرویه نمک از مهارلو
وی با اشاره به اینکه با خشک شدن تالاب بهترین زمان برای دستاندازی فراهم میشود، تصریح کرد: یکی دیگر از انواع این دست اندازیها، استحصال شدید نمک از آن است که بزرگترین استحصال کننده آن نیز مجتمع پتروشیمی شیراز است. حدود 6 معدن نمک آبی در تالاب مهارلو مستقر است که سه معدن آن فعال و سه معدن دیگر غیرفعال است.4 معدن دریاچه مهارلو فاقد مجوز محیط زیست است که از قدیمیترین معادن این منطقه بوده و از این اداره کل مجوز ندارد، اما دو معدن دیگر دارای مجوز از این اداره است که یکی فعال و دیگری غیر فعال است.
وی با اشاره به مشکلات و اثرات زیستمحیطی این معادن برای منطقه ادامه داد: شیوه استحصال نمک در این معادن باید مورد ارزیابی قرار گیرد، زیرا فعالیت معدنی در تالابها پیامدهایی نظیر تخریب زیستگاه، ناامنی و آلودگی بههمراه دارد و علاوه بر تأثیر بر ارزشهای بوم شناختی باعث تخریب منظر و از بین رفتن ارزشهای زیبا شناختی و صدمه به کارکردهای پایدار و مناسبی مانند گردشگری و تفرج میشود.
ایجاد حوضچههای مصنوعی و در معرض تبخیر قرار دادن آب در محیطهای کم آبی نظیر مهارلو هم از دیگر اثرات منفی برداشت نمک و املاح از این تالاب است.
انتخاب نشریه
جستجو بر اساس تاریخ
اخبار این صفحه
-
بررسی پیشنهاد وزیر بهداشت در ستاد ملی کرونا
-
روز «شاهین شکاری» در توکیو
-
فصل نو پاستور
-
همه باید آماده فداکاری و پاسداری از ایران، نظام جمهوری اسلامی و حقوق اساسی ملت باشیم
-
بازی دلتا با اعداد مرگ
-
کاهش 100 میلیارد دلاری درآمدهای نفتی ایران
-
هشدار ایران به ماجراجوییهای احتمالی به بهانه حادثه کشتی اسرائیلی
-
پروندههایی که زندانی دارد باید هرچه زودتر به تصمیم نهایی برسد
-
از مورد عجیب «شنای پروانه» تا تجدید خاطره با سینمای دهه 60
-
برزیل به جنگ هکرها میرود
-
من به کووید اعتقادی ندارم
-
تبدیل خانه فلامینگوها به مخزن فاضلاب
-
سه شنبههای شعر «ایران»
اخبارایران آنلاین